ရွေးကောက်ပွဲ

ပေါက်၊ မတ် ၉၊ ၂၀၂၃။

မကွေးတိုင်း၊ ပေါက်မြို့နယ်ထဲက ရွာပေါင်း ၂၀ ကျော်က ပအဖ၊ ပကဖ တွေ စုပေါင်းပြီး စစ်ကောင်စီရဲ့ ဟန်ပြရွေးကောက်ပွဲကို ဆန့်ကျင်သပိတ်မှောက်ဖို့ မတ်လ ၈ ရက်နေ့ မနေ့က နေ့လယ် ၁ နာရီလောက်မှာ ဆွေးနွေးပွဲပြုလုပ်ခဲ့ကြတယ်လို့ သိရပါတယ်။

ဆွေးနွေးပွဲမှာ ၂၀၂၃ သြဂုတ်လမှာ ကျင်းပမယ်ဆိုတဲ့ စစ်ကောင်စီရဲ့ ဟန်ပြရွေးကောက်ပွဲကို ကန့်ကွက်ရှုတ်ချသပိတ်မှောက်ကြောင်း၊ အဲဒီရွေးကောက်ပွဲ အထမမြောက်စေရအောင် အသွင်အပြင်အရရော အနှစ်သာရအရပါ ပြည်သူတရပ်လုံးနဲ့အတူ သပိတ်မှောက် တားဆီးသွားဖို့ ဆွေးခဲ့ပါတယ်။

“ကျနော်တို့ ပြည်သူ့တော်လှန်ရေးတပ်ဦးနဲ့ ရွာပေါင်း ၂၀ ကျော်က ပအဖ၊ ပကဖ အဖွဲ့တွေ ပြုလုပ်ခဲ့တာပါ။ လူဦးရေကိုတော့ အတိကျပြောလို့ မရပါဘူး။ တရက်တည်းလုပ်တာမို့ အချိန်က နေ့လယ်ကနေ ညနေ ၃ နာရီအထိပါပဲ” လို့ ပြည်သူ့တော်လှန်ရေးတပ်ဦး (PRF) ဗဟိုသတင်းနှင့်ပြန်ကြားရေးဌာန တာဝန်ခံ ရဲဘော်လွန်းညီ က ဆိုပါတယ်။

ထပ်မံပြီးတော့လည်း စစ်အုပ်စုကို ထွက်ပေါက်မပေးရေး၊ စစ်အုပ်စုနဲ့ စေ့စပ်ရေး အတွေးအခေါ်တိုက်ဖျက်ရေး၊ ၂၀၀၈ အခြေခံဥပဒေ ဖျက်သိမ်းရေး၊ ဒီမိုကရေစီရရှိရေး၊ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်ရေး၊ ငြိမ်းချမ်းရေး စတာတွေကို ဆွေးနွေးခဲ့တယ်လို့ သူကဆက်ပြောပါတယ်။

အခုလို ပအဖ၊ ပကဖ တွေကို ခေါ်ယူဆွေးနွေးရခြင်းဟာလည်း ကျေးရွာများရှိ တာဝန်ရှိသူများဟာ အဓိကဖြစ်လို့ ဖိတ်ခေါ်အသိပညာပေး ဆွေးနွေးမှုတွေ ပြုလုပ်ခဲ့ကြရတယ်လို့လည်း ဆိုပါတယ်။

စာတည်း – 007

စစ်ကိုင်း၊ ဇန်နဝါရီ ၂၈၊ ၂၀၂၃။

စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ တန့်ဆည်မြို့နယ်က ဒေသခံတွေဟာ စစ်ကောင်စီက ပြုလုပ်မယ့်ရွေးကောက်ပွဲကို လက်မခံကြောင်း သပိတ်ကို ဇန်နဝါရီလ ၂၈ ရက်ဒီနေ့မနက်မှာ ပြုလုပ်ခဲ့ပါတယ်။

တန့်ဆည်ပင်မသပိတ်အဖွဲ့ဝင်တွေက ဦးဆောင်ပြီး တန့်ဆည်မြို့နယ်ထဲက လူဦးရေတရာကျော်ဟာ “တရားမဝင် အတုအယောင်ရွေးကောက်ပွဲ လူထုအားနဲ့ တိုက်ဖျက်ကြ” စာသားပါ ဘန်နာကိုကိုင်ဆောင်ပြီး အချိန် ၂ နာရီကြာ ဆန္ဒထုတ်ဖော်ခဲ့ကြတယ်လို့ သပိတ်မှာပါဝင်သူတဦးက ပြောပါတယ်။

“သပိတ်ကတော့ နေ့တိုင်းနီးပါးလို့ ပြောလို့ရတယ်။ ပုံမှန်အားဖြင့် တပတ်ကို လေးကြိမ် အနည်းဆုံးလုပ်တယ်။ နောက်ထပ်လည်း ဆက်လုပ်သွားဖို့ရှိတယ်၊ လူထုအသံတွေ အမြဲထုတ်ဖော်နေမှာပါ” လို့ ဆိုပါတယ်။

တန့်ဆည်ပင်မသပိတ်ဟာ စစ်ကောင်စီအာဏာသိမ်းပြီးကတည်းက ဒီကနေ့အထိ မရပ်မနား သပိတ်တွေ ပြုလုပ်နေတာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

ပဲခူး၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၉၊ ၂၀၂၂။

ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီးအတွင်းက မြို့နယ်၊ ကျေးရွာတွေမှာ ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့်ဖွံဖြိုးရေးပါတီကလာမယ့် စစ်ကောင်စီကပြုလုပ်မယ့် ရွေးကောက်ပွဲနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ပြင်ဆင်မှုတွေ ပြုလုပ်လာနေတယ်လို့ သိရပါတယ်။

ရက် ၉၀ စီမံချက်နဲ့လာမယ့် ရွေးကောက်ပွဲမှာ ပြုလုပ်မယ့်အချိုးကျကိုယ်စားပြုစနစ် PR နဲ့ပတ်သက်ပြီး ပါတီဝင်တွေနဲ့ပါတီထောက်ခံသူတွေကို ရှင်းလင်းပြောဆိုတာ၊ ပါတီဝင်အသစ်တွေရဖို့ စည်းရုံးရေးဆင်းတာ၊ ပါတီဝင်စီစစ်တဲ့လုပ်ငန်းတွေလုပ်ဆောင်နေတယ်လို့ ပါတီနဲ့နီးစပ်သူတဦးက ပြောပါတယ်။

“ကြံခိုင်ရေးပါတီက ခုလို ကိစ္စတွေလုပ်လာတာ ဒီဇင်ဘာမတိုင်ခင်ကတည်းက လုပ်လာတာ။ ရွေးကောက်ပွဲအတွက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်တာတွေလုပ်လာတာလို့ မြင်တယ်။ ပြိုင်ဘက် NLD ပါတီကလည်း ဝင်ပြိုင်မှာမဟုတ်တော့ ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်ရင် စစ်တပ်ကျောထောက်နောက်ခံရှိတဲ့ သူတို့ဘဲ အားသာမယ့်သဘောရှိတယ်” လို့ ပြောပါတယ်။

ကြံခိုင်ရေးပါတီက ရွေးကောက်ပွဲနဲ့သက်ဆိုင်တဲ့ လုပ်ငန်းစဥ်တွေကို ဆွေးနွေးဟောပြော စည်းရုံးရေးလုပ်ဖို့ ပဲခူးတိုင်းထဲက နေရာအနှံကိုမသွားနိုင်သေးဘဲ မြို့ပေါ်နဲ့စစ်ကောင်စီဘက်က ထိန်းချုပ်ထားနိုင်သေးတဲ့ကျေးရွာတွေဘက်မှာသာ လုပ်ဆောင်နေရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

“ဒါက ရွေးကောက်ပွဲနီးလာလို့ သူတို့ဘက်က ပြင်ဆင်မှုတွေ လုပ်လာတယ်လို့ပဲ မြင်တယ်။ ပဲခူးအနောက်ခြမ်းဘက်မှာလည်း စကစ ဘက်က ရွေးကောက်ပွဲကို မဖြစ်ဖြစ်အောင်လုပ်မယ့် ပုံစံတွေ တွေ့လာရတယ်။ ရွေးကောက်ပွဲဖြစ်တာ မဖြစ်တာက ပြည်သူတွေအပေါ်မှာ မူတယ်တယ်။ ပြည်သူတွေက ကိစ္စတခုကို မေ့လွယ်ပျောက်လွယ်တာမျိုး မဖြစ်ဖို့တော့လိုတယ်။ ဒီအချိန်မှာ ပြည်သူနဲ့စကစ တော်လှန်နေတဲ့သူတွေအကြား အချိတ်ဆက်မိမိနဲ့ ပိုလုပ်နိုင်ဖို့လိုတယ်” လို့ ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့တာဝန်ရှိသူက ​ပြောပါတယ်။

လာမယ့် ၂၀၂၃ ခုနှစ် ဩဂုတ်လအတွင်းမှာ စစ်ကောင်စီကရွေးကောက်ပွဲကို PR စနစ်နဲ့ပြုလုပ်ဖို့ ခြေလှမ်းပြင်ဆင်တာတွေရှိနေပြီး အခြေခံမဲဆန္ဒရှင်စာရင်းတွေ ကောက်ယူဖို့ လက်အောက်ခံဝန်ထမ်းတွေကိုပါ သင်တန်းတွေ ပို့ချနေပြီလို့ သိရပါတယ်။

၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲမှာ ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီးတခုလုံးမှာ ကြံခိုင်ရေးပါတီက ကိုယ်စားလှယ်လောင်းနေရာ ၁၄၀ ကျော်ဝင်ရောက်ယှဥ်ပြိုင်ခဲ့ရာ ကိုယ်စားလှယ်လောင်းနေရာ ၁၀ နေရာကျော်သာ အနိုင်ရခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

မြေလတ်အသံ၊ ဒီဇင်ဘာ ၂၁၊ ၂၀၂၂။

၂၀၂၃ ခုနှစ်ထဲကျင်းပမယ့် စစ်ကောင်စီရဲ့ရွေးကောက်ပွဲအတွက် ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ မဲစာရင်း ကောက်ယူတာတွေကို ဇန်နဝါရီလ ၉ ရက်မှာ စတင်ကောက်ယူဖို့ စီစဉ်နေတယ်လို့ ရခိုင့်ဝါရင့်နိုင်ငံရေးသမား လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်ဟောင်း ဦးဖေသန်းက ပြောပါတယ်။

“မဲစာရင်းကောက်ယူဖို့ သင်တန်းတွေပါပေးဖို့လုပ်နေပြီး အပစ်ခတ်ရပ်ပြီးနောက် စစ်ကောင်စီက မဲစာရင်းကောက်ဖို့စိုင်းပြင်းနေပြီ။ စစ်ကောင်စီရဲ့ရွေးကောက်ပွဲကို လူထုက စိတ်ဝင်စားမှုမရှိဘူးလို့” သူက ပြောပါတယ်။

ဒီရွေးကောက်ပွဲကို နိုင်ငံတကာကထောက်ခံမှုမရှိသလို လွတ်လပ်တရားမျှတမှာမဟုတ်ပေမယ့် စစ်ကောင်စီက ရွေးကောက်ပွဲကို ဖြစ်သလို ရအောင်ကျင်းပလိမ့်မယ်လို့ ဦးဖေသန်းက သုံးသပ်ထားပါတယ်။

စစ်ကောင်စီဟာ ၂၀၂၃ ခုနှစ် သြဂုတ်လအတွင်း ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပမယ်လို့ စီစဉ်နေပြီး၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲမှာအနိုင်ရခဲ့တဲ့ NLD ပါတီကတော့ အာဏာသိမ်း စစ်ကောင်စီရဲ့ရွေးကောက်ပွဲကို ဘယ်နည်းနဲ့မျှ လုံးဝအသိအမှတ်ပြုမှာမဟုတ်ကြောင်း တရားဝင်ထုတ်ပြန်အသိပေးထားပါတယ်။

ရခိုင်မှမဲစာရင်းအတွက်အိမ်တိုင်ရာရောက် လူဦးရေစာရင်းကောက်မှာဖြစ်ပြီး ကွင်းဆင်းစာရင်းကောက်ဖို့ အဖွဲ့ ၁၂၉၀ ဖွဲ့ထားသလို အဖွဲ့ဝင်အင်အား ၆၉၄၀ ဦးနဲ့ ကောက်ယူမယ်လို့ စစ်ကောင်စီခန့် ရခိုင်ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ်က မနေ့ကဒီဇင်ဘာလ ၂၀ ရက်နေ့မှာ ပြောထားကြောင်းသိရပါတယ်။

ပဲခူး၊ မတ် ၁၉၊ ၂၀၂၂။

ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပရန်အတွက်ဆိုကာ ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး၊ ပြည်ခရိုင်ရှိ မြို့နယ်အချို့တွင် အိမ်ထောင်စုစာရင်းများကို ရပ်ကျေးအုပ်ချုပ်ရေးမှူးများက တဆင့်လိုက်လံကောက်ခံနေကြောင်း အုပ်ချုပ်ရေးမှူးများထံကသိရသည်။

မတ်လဆန်းကစတင်ကာ ပန်းတောင်းမြို့၊ ပြည်မြို့ တို့တွင် လိုက်လံကောက်ယူနေခြင်းဖြစ်ပြီး ၂၀၂၃ ခုနှစ်တွင် ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပ ရန်အတွက် အိမ်ထောင်စုစာရင်းများကို လိုက်လံကောက်ခံနေပြီး အိမ်ထောင်စုစာရင်း၊ မှတ်ပုံတင်မရှိသူများကို ပန်းခင်းစီမံချက်ဆိုကာ လုပ်ခိုင်းနေကြောင်း သိရသည်။

“ဒီမှာတော့ ရွေးကောက်ပွဲအတွက်ဆိုပြီး လူစာရင်းတွေကောက်ခိုင်းနေပြီ အရင်စာရင်းတွေကို မယုံလို့လုပ်နေတာ ထင်တယ်။ မရှိသူတွေကိုလည်း လုပ်ပေးနေတယ် ပန်းခင်းစီမံချက်ဆိုပြီး တချို့တွေလည်း လုပ်လားမလုပ်လားတော့သေချာမသိဘူး ထောက်ခံစာတွေလည်း လာလုပ်နေတာပဲ” လို့ ရပ်ကျေးအုပ်ချုပ်ရေးမှူးတဦးကပြောသည်။

အဆိုပါ အိမ်ထောင်စုစာရင်းကောက်ယူနေမှုများတွင် အချို့ စစ်ကောင်စီခန့်အုပ်ချုပ်ရေးမှူးများမှာ ဒေသခံပြည်သူများထံက ငွေကြေးတောင်းခံမှုများရှိနေပြီး အိမ်ထောင်စုစာရင်းထဲမှ နေအိမ်တွင် မရှိသူများကိုလည်း မေးမြန်းမှုများ ပြုလုပ်နေကြောင်း ဒေသခံများကပြောသည်။

စစ်ကောင်စီကလည်း ခရီးသွားလာရာတွင် ထောက်ခံစာဖြင့်သွားလာခြင်းကို ခွင့်မပြုတော့ပဲ မှတ်ပုံတင်ဖြင့်သာ သွားလာရန် ထုတ်ပြန်ကြေညာထားသည်။