ဘုတလင်

◼ ပုလဲမှာလည်း လေယာဥ်နဲ့ဗုံးကြဲခံရလို့ အမျိုးသမီး ၁ ဦး သေဆုံး

သိုက်ထွန်း၊ ဟယ်သာ

မြေလတ်အသံ၊ စက်တင်ဘာ ၄၊ ၂၀၂၅။

စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ဘုတလင်မြို့နယ်မှာ စစ်ကော်မရှင်တပ်စစ်ကြောင်းက ရွာခံအမျိုးသမီး ၂ ဦးကို သေနတ်နဲ့ပစ်သတ်ခဲ့ပြီး ပုလဲမြို့နယ်မှာလည်း လေကြောင်းကနေ ဗုံးကြဲခံရလို့ အမျိုးသမီး ၁ ဦး သေဆုံးခဲ့တယ်လို့ ဒေသခံတွေထံက သိရပါတယ်။

ဘုတလင်မြို့မှာ တပ်စွဲထားတဲ့ စစ်ကော်မရှင်တပ်အင်အား ၉၀ ခန့်ဟာ စက်တင်ဘာလ ၄ ရက် ဒီကနေ့ နေ့လယ် ၂ နာရီလောက်မှာ ဘုတလင်-ရေဦးလမ်းပိုင်းကို စစ်ကြောင်းထိုးလာပြီးနောက် ရှမ်းတဲရွာကို စစ်ကြောင်း ၂ ကြောင်းခွဲဝင်ရောက်လာကာ အမျိုးသမီး ၂ ဦးကို သေနတ်နဲ့ပစ်သတ်သွားခဲ့တာလို့ ဆိုပါတယ်။

” ရှမ်းတဲရွာက အမျိုးသမီး ၂ ဦးက **တွေပြန်ထွက်ပြီဆိုပြီး ရွာထဲပြန်ဝင်တဲ့အချိန်သတ်ခံရတာ။ ၁ ယောက်က ၄ လသားရဲ့မိခင်၊ ကလေးတော့မမှန်ပဲ အသက်ရှင်ကျန်ရစ်တယ်” လို့ ဘုတလင်ရပ်ကျေးပအဖအဖွဲ့ဝင်တဦးက မြေလတ်အသံကို ပြောပါတယ်။

သေဆုံးသူတွေမှာ ရှမ်းတဲရွာနေ အသက် ၄၀ အရွယ် မဖြူနဲ့ အသက် ၃၀ အရွယ် မအေးသီတို့ဖြစ်ပြီး မအေးသီမှာ သားဖြစ်သူ ၄ လသားလေးကို ပွေ့ချီထားရင်း ပစ်ခတ်ခံခဲ့ရတာလို့ ဆိုပါတယ်။

ဒါ့အပြင် စစ်ကြောင်းတွေဟာ တက်လှိုင်းရွာလမ်းခွဲအနီး မြေပဲခင်းတွေမှာ မြေပဲနှုတ်နေတဲ့ မြောက်ကျည်ရွာခံ ၁၅ ဦးကိုဖမ်းဆီးသွားခဲ့ပြီး ညနေ ၅ နာရီခန့် ဘုတလင်မြို့တွင်းပြန်လည်ဝင်ရောက်ချိန်မှာ ၁၄ ဦးကို ပြန်လွှတ်ပေးခဲ့ကာ အသက် ၃၅ နှစ်ဝန်းကျင် ကိုဖိုးဇေ ကို ဆက်လက်ဖမ်းဆီး ခေါ် ဆောင်သွားတယ်လို့ သိရပါတယ်။

အလားတူ စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ပုလဲမြို့နယ်၊ တနယ်ကျေးရွာကို စစ်ကော်မရှင်တပ်က လေကြောင်းကနေ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့တာကြောင့် အမျိုးသမီး ၁ ဦးသေဆုံးခဲ့ပါတယ်။

စက်တင်ဘာ ၄ ရက်နေ့လယ် ၁ နာရီခန့်မှာ စစ်ကော်မရှင်တိုက်လေယာဥ်က ဗုံး ၂ လုံးကြဲချခဲ့ရာ တနယ်ကျေးရွာအနောက်တောင်ဘက်ရှိ နေအိမ်အတွင်း ကျရောက်ပေါက်ကွဲခဲ့ပြီး အသက် ၄၀ ဝန်းကျင်အမျိုးသမီးမှာ ဗုံးစထိမှန်ကာ ခါးပြတ်သေဆုံးခဲ့တာလို့ ဒေသခံတဦးက ပြောပါတယ်။

တနယ်ကျေးရွာဟာ အိမ်ခြေ ၁,၈၀၀ ခန့်ရှိ ကျေးရွာကြီးတရွာဖြစ်ပြီး ဩဂုတ်လကုန်ပိုင်းမှာလည်း ကျေးရွာအနောက်မြောက်ဘက်ဘုန်းကြီးကျောင်းပေါ်ကို လေယာဥ်နဲ့ဗုံးကြဲခံခဲ့ရပြီး အဲ့ဒီဗုံးကြဲခံရမှုမှာ လူထိခိုက်မှုမရှိခဲ့ဘူးလို့ သိရပါတယ်။

စာတည်း – ဟိန်းစံ

မုံရွာ၊ သြဂုတ် ၃၀၊ ၂၀၂၅။

စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ဘုတလင်မြို့နယ်အရှေ့တောင်ခြမ်းရှိ ထူးကြီးရွာက အမျိုးသမီး ၁ ဦး စစ်ကော်မရှင်တပ်ကပစ်တဲ့လက်နက်ကြီး ထိမှန်သေဆုံးပြီး နေအိမ်အဆောက်အဦတချို့လည်း ပျက်စီးခဲ့တယ်လို့ ဒေသခံတွေဆီက သိရပါတယ်။

သြဂုတ် ၃၀ ရက် ဒီမနက် ၇ နာရီ ၄၅ မိနစ်လောက်မှာ မုံရွာအခြေစိုက် အနောက်မြောက်တိုင်း စစ်ဌာနချုပ်ကပစ်ခတ်တဲ့ ၁၂၀ မမ လက်နက်ကြီးထိမှန်ပြီး ထူးကြီးရွာဒေသခံ အသက် ၃၀ အရွယ် မသီတာအေး ထိမှန်သေဆုံးခဲ့တာလို့ ဆိုပါတယ်။

“လက်နက်ကြီးထုတဲ့အခြေနေက မလုပ်တာ၂ လလောက်ရှိပြီ။ ဒီနေ့ပြန်ထုတာ၊ ဘုတလင်က ဒီတပတ်အတွင်း လေကြောင်းရော၊ လက်နက်ကြီးနဲ့ရော၊ မြေပြင်စစ်ကြောင်းရော ဆက်တိုက် ထိုးနေတယ်”လို့ ဘုတလင်မြို့နယ်တွင်း စစ်ရှောင်ကူကယ်လုပ်နေတဲ့ အမျိုးသားတဦးက မြေလတ်အသံကိုပြောပါတယ်။

ထူးကြီးကျေးရွာမှာ အိမ်ခြေ ၁၆၀ ကျော်၊ လူဦးရေ ၆၀၀ ကျော်ရှိပြီး ဒီပစ်ခတ်မှုကြောင့် နေအိမ် ၁ လုံးလည်း ပျက်စီးခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။

သြဂုတ်ပထမပတ်ကစတင်ကာ စစ်ကော်မရှင်တပ်ဟာ နမခ နဲ့ ဘုတလင်မြို့တွင်းတပ်စွဲနေတဲ့ စစ်ကြောင်းတွေပေါင်းပြီး ဘုတလင်မြို့နယ်အတွင်းကကျေးရွာတွေကို အင်အားဖြန့်စစ်ကြောင်းထိုးတာ၊ လက်နက်ကြီး၊ ပါရာမော်တာတွေနဲ့လည်း မကြာခဏပစ်ခတ်တာတွေ ရှိခဲ့တာကြောင့် ဒေသခံထိခိုက်သေဆုံးမှုတွေလည်း ရှိခဲ့ပါတယ်။

သြဂုတ် ၂၆ ရက်တရက်တည်းမှာပဲ စစ်ကော်မရှင်တပ်က ဘုတလင်မြို့နယ်၊ တောင်ကလပ်ဘုန်းကြီးကျောင်းအနီး ပါရာမော်တာနဲ့ ဗုံးသီးချတိုက်ခိုက်လို့ အသက် ၂၀ အရွယ် စစ်ရှောင်အမျိုသမီး သေဆုံးတဲ့အပြင် သခွတ္တနယ်ရွာကိုလည်း တိုက်လေယာဥ် ၂ စီးနဲ့ ထပ်မံဗုံးကြဲခဲ့တာကြောင့် အသက် ၁၈ နဲ့ ၂၂ နှစ်အရွယ် အမျိုးသား ၂ ဦး သေဆုံးခဲ့ပါသေးတယ်။

လက်ရှိမှာတော့ စစ်ကော်မရှင်တပ်ဟာ ဘုတလင်မြို့ထဲမှာ ပြန်လည်တပ်စွဲထားပြီး စစ်ကြောင်းထိုးတာကိုရက်နားထားပေမယ့် မုံရွာ နမခ ကနေ လက်နက်ကြီးနဲ့ပစ်ခတ်နေတာကြောင့် ဒေသခံတွေ စိုးရိမ်နေကြရတယ်လို့ သိရပါတယ်။

စာတည်း – လင်း

ဘုတလင်၊ ဩဂုတ် ၂၇၊ ၂၀၂၅။

စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ဘုတလင်မြို့နယ်၊ လွှဲတဲရွာမှာ စစ်ကော်မရှင်တပ်ကဒေသခံတွေကို ဖမ်းဆီးပြီးနောက် ရွေးကောက်ပွဲမဲထည့်ဖို့ ပြောဆိုတာ၊ မဲထည့်နည်းသင်ပေးပြီး မှတ်တမ်းဓာတ်ပုံရိုက်ကူးတာတွေ လုပ်ဆောင်ခဲ့တယ်လို့ ဒေသခံတွေထံက သိရပါတယ်။

ဘုတလင်မြို့ပေါ် အထိုင်စခန်းကထွက်လာတဲ့ စစ်ကော်မရှင်စစ်ကြောင်းဟာ ဩဂုတ် ၂၂ရက် မနက်ပိုင်းက လွှဲတဲကျေးရွာကို ဝင်ရောက်လာချိန်မပြေးနိုင်တာကြောင့် ကျေးရွာအတွင်းကျန်ခဲ့သူတွေနဲ့ စစ်ကြောင်းလာရာလမ်းတလျှောက်ဖမ်းဆီးလာတဲ့ဒေသခံတွေကို ခြိမ်းခြောက်ဖိအားပေးပြီး မဲထည့်ဖို့ပြောဆိုသွားတာလို့ ဆိုပါတယ်။

” အရပ်ဝတ်တွေရော၊ စစ်သားတွေရော အများကြီးလာပြီး အဲ့ဒါတွေကို လက်နက်ပြခြိမ်းခြောက်ပြီး လုပ်နေကြတာ။ စစ်ကြောင်းထိုးပြီး မပြေးနိုင်တဲ့ လူတွေနဲ့ အသင့်ခေါ်လာတဲ့ ဓားစာခံတွေကိုစုပြီး ဓာတ်ပုံရိုက်ကြ၊ ဆယ်ဖီဆွဲကြပေါ့ဗျာ၊ တကယ့်အတုတွေ လုပ်နေကြတာ၊ မဲထည့်ဖို့ပြောတယ်လို့ ဖမ်းခံရတဲ့ပြည်သူတချို့ကတော့ ပြောတယ်” ဘုတလင်စစ်ဘေးရှောင်တဦးက မြေလတ်အသံကို ပြောပါတယ်။

စစ်ကော်မရှင်တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေက လွှဲတဲရွာမှာကျန်ခဲ့တဲ့ ရွာသားတွေကို မဲထည့်နည်းသင်ပေးကာ ဓာတ်ပုံရိုက်သွားတာတွေဟာ ၎င်းဒေသတွေမှာ ရွေးကောက်ပွဲလုပ်ပြီးကြောင်း လိမ်လည်ဖော်ပြဖို့ဖြစ်နိုင်တယ်လို့ ဘုတလင်မြို့နယ်ပအဖနာယက ဒေါက်တာ ဇေလင်းမောင်က သုံးသပ်ပြောဆိုပါတယ်။

“ ကြောက်လန့်နေကြရတာဆိုတော့ သိပ်တော့မှတ်မိကြဟန်မတူဘူး၊ မဲပေးခိုင်းတယ်လို့ပဲ သိရတယ်။ မဲထည့်နည်းသင်ပေးတယ်၊ ဓာတ်ပုံတွေ ရိုက်တယ်။ အဲ့ဒါကို သူတို့က ရွေးကောက်ပွဲလုပ်ပြီးပြီလို့ အချိန်တခုရောက်ရင် ဓာတ်ပုံတွေထုတ်ပြမယ့် သဘောရှိတယ်။ သူတို့က အဲ့ဒီလို လိမ်လေ့ရှိတယ်လေ” လို့ သူက ဆိုပါတယ်။

ထပ်မံပြီး အဲ့ဒီစစ်ကြောင်းဟာ ဩဂုတ် ၂၆ ရက် မနက်ပိုင်းမှာ ဘုတလင်မြို့အဝင် ဗန္ဓုလရုပ်ထုရှေ့ရှိ လမ်းသွားလမ်းလာတွေကိုဖမ်းဆီးပြီး အထက်ပါအတိုင်း မှတ်တမ်းဓာတ်ပုံရိုက်ယူခဲ့သေးတယ်လို့ နောက်ထပ် ဘုတလင်မြို့ခံတဦးက ပြောပါတယ်။

“မြို့အဝင် ဗန္ဓုလကြေးရုပ်ရှေ့မှာလည်း အရပ်ဝတ်တွေနဲ့ စုပြီးဓာတ်ပုံရိုက်ကြတယ်၊ ရွေးကောက်ပွဲအတုလုပ် မဲဆွယ်ပွဲအတုတွေလုပ်နေကြတာလို့ ယူဆရတယ်” လို့ ဘုတလင်ဒေသခံတဦးက ပြောပါတယ်။

ဓာတ်ပုံရိုက်ပြီးနောက် ပဲပြစ်တောရွာကို ဆက်လက်စစ်ကြောင်းထိုးလာခဲ့တာကြောင့် ရွာခံအားလုံးနီးပါး ထွက်ပြေးခဲ့ရပြီး စစ်ကြောင်းဟာ ပဲပြစ်တောရွာအတွင်းယာယီတပ်စွဲခဲ့ကာ ဒီကနေ့ ဩဂုတ် ၂၇ ရက် မနက် ၁၀ နာရီခန့်မှာ ဘုတလင်မြို့၊ အထကကျောင်းအတွင်း ပြန်လည်ဝင်ရောက်သွားခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

စစ်ကြောင်းကြောင့် မြောက်ကျီကျေးရွာ၊ ထတန်း၊​ မြောက်တော၊ ရှမ်းတဲ၊ တလှိုင်း၊ ပဲပြစ်တောအနောက်၊ ပဲပြစ်တောအရှေ့၊ ဆိတ်သာကန်၊ ကြို့ကုန်း၊ နတ်ရွာ၊ မြင်သာ၊ ရွာသာလေး၊ အုတ်ဖို စတဲ့ရွာတွေက ဒေသခံ ၃,၀၀၀ ထက်မနည်း ရှောင်တိမ်းနေကြရတယ်လို့ သိရပါတယ်။

စာတည်း – ဟိန်းစံ

မြေလတ်အသံ၊ သြဂုတ် ၂၆၊ ၂၀၂၅။

စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ဘုတလင်မြို့နယ်ကို စစ်ကော်မရှင်တပ်က တိုက်လေယာဥ်၊ ပါရာမော်တာတွေနဲ့ ဗုံးကြဲချ တိုက်ခိုက်ခဲ့တာကြောင့် G-12 ကျောင်းသူ ၁ ဦးနဲ့ အသက် ၂၀ ဝန်းကျင် အမျိုးသား ၂ ဦး ဗုံးစထိမှန်သေဆုံးခဲ့တယ်လို့ ဒေသခံတွေကဆီက သိရပါတယ်။

ဩဂုတ် ၂၆ ရက် ဒီကနေ့ နေ့လယ် ၃ နာရီခန့်မှာ မုံရွာ(နမခ)က ပျံသန်းလာတဲ့ စက်တပ်လေထီး(ပါရာမော်တာ)၁ စီးဟာ ဘုတလင်-အရာတော်လမ်းပိုင်းနံဘေးရှိ တောင်ကလပ်ဘုန်းကြီးကျောင်းအနီးကို ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ စစ်ရှောင်နေတဲ့ အသက် ၂၀ ဝန်းကျင် မိန်းကလေး သေဆုံးခဲ့တာလို့ ဆိုပါ တယ်။

“ပါရာမော်တာက ညနေ ၃ နာရီမှာ လာပစ်တယ် အသက် ၂၀ အရွယ်အမျိုးသမီးလေး ဆုံးတယ်။ ဘုတလင်နဲ့ အရာတော်လမ်းအနီး ဘုန်းကြီးကျောင်းတကျောင်းမှာစစ်ရှောင်ရင်း သေဆုံးသွားတာ”လို့ ဘုတလင်မြို့နယ်ရပ်ကျေးပအဖအဖွဲ့ဝင်တဦးက မြေလတ်အသံကို ပြောပါတယ်။

သေဆုံးသွားတဲ့မိန်းကလေးဟာ ဘုတလင်မြို့နယ်၊ ပဲပြစ်တောအရှေ့ရွာကဖြစ်ပြီး အဲ့ဒီရွာကို ဒီကနေ့ မနက် ၆ နာရီလောက်မှာ အင်အား ၁၀၀ ခန့်ပါ စစ်ကော်မရှင်စစ်ကြောင်းဝင်ရောက်လာတာကြောင့် ကျေးရွာကနေထွက်ပြေးလာစဥ် နေ့လယ်ပိုင်းမှာ လေကြောင်းဗုံးစထိမှန် သေဆုံးခဲ့တာပါ။

ဒါ့အပြင် ဒီကနေ့ ညနေ ၅ နာရီခန့်မှာ ဘုတလင်မြို့နယ်၊ သခွတ္တနယ်ရွာကို တိုက်လေယာဥ် ၂ စီးနဲ့ ထပ်မံဗုံးကြဲခဲ့ရာ ကျေးရွာတွင်းနေအိမ်တွေကို ကျရောက်ပေါက်ကွဲခဲ့လို့ အသက် ၁၈ နဲ့ ၂၂ နှစ်အရွယ် အမျိုးသား ၂ ဦး သေဆုံးခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။

” ကလေးတွေက ဆီဆိုင်မှာအလုပ်လုပ်ကြတာ၊ စျေးထဲလာပစ်တာ။ အလောင်းက အစနပဲလိုက်ကောက်ရတဲ့အနေထားထိဖြစ်သွားတာ” လို့ အထက်ပါရပ်ကျေးပကဖအဖွဲ့ဝင်က ဆိုပါတယ်။

ဒီကနေ့မနက်ပိုင်းမှာ ပဲပြစ်တောအရှေ့ရွာကိုဝင်ရောက်လာတဲ့ စစ်ကော်မရှင်စစ်ကြောင်းဟာ လက်ရှိအထိ အဲ့ဒီရွာမှာပဲ ဆက်လက်တပ်စွဲထားကာ စစ်ကြောင်းကြောင့် ပဲမြစ်တောအရှေ့ရွာ၊ အနောက်ရွာ၊ နတ်ရွာ၊ တလိုင်း၊ ရွာသာ၊ အုတ်ဖို၊ မြောက်ကျည်၊ ကျို့ကုန်း၊ ဆိပ်သာကန် စတဲ့ကျေးရွာများက ပြည်သူ ၇,၀၀၀ခန့် နေရပ်စွန့်ခွာထွက်ပြေးနေရတယ်လို့ သိရပါတယ်။

စာတည်း – ဟိန်းစံ