ကိုမောင်

အောင်လံ၊ ဇွန် ၂၊ ၂၀၂၅။

မကွေးတိုင်း၊ အောင်လံမြို့နယ်၊ ထိန်အင်းကျေးရွာမှာ ကျေးရွာအုပ်ချုပ်ရေးမှူးက စစ်မှုထမ်းကြေး ခြိမ်းခြောက်ပြီးတိုးကောက်နေတဲ့အတွက် အခက်တွေ့နေရတယ်လို့ ဒေသခံတွေဆီက သိရပါတယ်။

၂၀၂၄ နှစ်စကတည်းက စစ်မှုထမ်းကြေးကောက်ခံနေတာဖြစ်ပြီး ယခင်က ကျပ် ၂,၅၀၀၀၊ ၃,၀၀၀၀ ကောက်ခံရာကနေ မေလကစပြီး ကျပ် ၄၀,၀၀၀ နှုန်းနဲ့ကောက်ခံနေတာကြောင့် ဒေသခံလက်လုပ်လက်စားတွေအနေနဲ့ အခက်အခဲဖြစ်နေကြတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

” ၂၀၂၄ နှစ်စမှာ စပေးရတာ၊ အခုအထိပဲ အဲ့ဒါပေးနေရတာ။ ၁ လ ၁ကြိမ်၊ ၂ လ ၁ကြိမ်၊ ၃ လ ၁ကြိမ် (ပေးဆောင်ရတဲ့အချိန်)မမှန်ဘူး။ အခု လေးသောင်းကလည်း ၃ လ ၁ ကြိမ်ပေးရမယ်လို့ ပြောတယ်။ မပေးဘူးဆိုရင်လည်း သူတို့က ခြိမ်းခြောက်တယ်။ မပေးနိုင်ဘူးဆိုရင်လည်း ကိုယ့်ကိစ္စကိုယ်ရှင်းကြပေါ့၊ မပေးနိုင်လို့ လာဖမ်းရင်လည်း လိုက်သွားကြပေါ့ အဲ့လိုခြိမ်းခြောက်ထားတာ၊ မပေးချင်လည်း ပေးနေရတာပေါ့” လို့ ဒေသခံတဦးက ပြောပါတယ်။

ထိန်အင်းကျေးရွာဟာ ယခင်က ကျွဲသေကျေးရွာအုပ်စုဝင်ရွာဖြစ်ပြီး အခုအခါ ၎င်းကျေးရွာအုပ်စုဝင် မဟုတ်တော့ပေမယ့် ထိန်အင်းရွာအုပ်ချုပ်ရေးမှူး ဦးမောင်အေးနဲ့ ကျွဲသေရွာအုပ်ချုပ်ရေးမှူး ဦးစိန်ကုလား တို့က ပူးပေါင်းပြီး ခြိမ်းခြောက်ကောက်ခံနေတာလို့ သူက ဆက်ပြောပါတယ်။

“ကျွဲသေက ဥက္ကဌပေါ့ စိန်ကုလားဆိုတဲ့ဥက္ကဌနဲ့ သူ(ထိန်အင်းရွာ အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ဦးမောင်အေး)နဲ့က ပေါင်းပြီးလုပ်နေတာပေါ့။ အဲ့ဒီ စိန်ကုလားက သူ့မှာ အနားမှာစစ်သားတွေရှိတယ် သေနတ်လည်း သူ့မှာကိုင်ထားတယ် သေနတ်ရှိတယ်။ အဲ့လို ပေါင်းပြီးလုပ်နေတာ မပေးနိုင်ရင် တခုခု ရန်ရှာမယ်ပေါ့။” လို့ အဆိုပါ ဒေသခံကပြောပါတယ်။

ထိန်အင်းကျေးရွာအပြင် အနီးအနားရွာတွေဖြစ်တဲ့ ရွာမ၊ အောင်ညီသာရွာအပါအဝင် တခြားရွာတွေမှာ စစ်မှုထမ်းကြေးကောက်ခံမှုရှိနေပြီး ပေးရတဲ့နှုန်းအတူတူလောက်ဖြစ်နိုင်မယ်လို့ ခန့်မှန်းပေမယ့် ဘယ်လိုပေးဆောင်ရတယ်ဆိုတာတော့ အတိအကျမသိရဘူးလို့ သူကဆိုပါတယ်

အဆိုပါ စစ်မှုထမ်းကြေးတိုးမြှင့်ကောက်ခံတာကြောင့် ဒေသခံလက်လုပ်လက်စားတွေအနေနဲ့ ပေးဆောင်ဖို့ အခက်အခဲရှိနေတဲ့အပြင် စစ်မှုထမ်းကြေးပေးထားပါကလည်း ကျေးရွာအတွင်းမှာသာအာမခံပြီး အပြင်ထွက်ချိန်ဖမ်းဆီခံရပါက တာဝန်မယူနိုင်ကြောင်း ကျေးရွာအုပ်ချုပ်ရေးမှူးကပြောထားတဲ့အတွက် ရွာအပြင်ထွက်အလုပ်လုပ်ကိုင်ရာမှာလည်း အခက်အခဲတွေရှိနေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေကို ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၁၀ ရက်မှာ စစ်ကောင်စီရဲ့ အမိန့်ကြေညာစာအမှတ် ၂၇ /၂၀၂၄ နဲ့ စစ်ခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင်က ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီးတဲ့နောက် ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဩဂုတ်လ ၈ ရက်မှာ ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းသင်တန်း စတင်ဖွင့်လှစ်ခဲ့ကာ လက်ရှိမှာ အပတ်စဉ် ၁၀ အထိ သင်တန်းပြီးဆုံးခဲ့ပြီး အပတ်စဉ် ၁၁၊ ၁၂ နဲ့ ၁၃ တို့ သင်တန်းတက်ရောက်နေဆဲ ဖြစ်ပါတယ်။

စာတည်း – လင်း

ပြည်၊ မတ် ၁၈၊ ၂၀၂၅။

ပဲခူးတိုင်းဒေသကြီး(အနောက်ပိုင်း)၊ ပြည်မြို့နယ်၊ ကမ်းနားလမ်းပန်းခြံနောက်က ဧရာဝတီမြစ်ထဲကို ရေးကူးဆင်းကြတဲ့ ကျောင်းသား ၂ ဦးရေနစ်သေဆုံးခဲ့တယ်လို့ မြို့ခံတွေဆီက သိရပါတယ်။

မောင်အောင်ထူးမြတ်(၁၄) နှစ်နဲ့ မောင်အောင်မင်းနိုင်(၁၆) နှစ်တို့ဟာ မတ် ၁၇ ရက်နေ့ ညနေ ၄ နာရီခွဲခန့်က ရေကူးဆင်းကြရာကနေ ရေနစ်ခဲ့ကြတာလို့ သိရပါတယ်။

“နှစ်ယောက်လုံးက မြို့သစ်ထဲကပါ။ စျေးလမ်းကန်ဘောင်ဘေးက အိမ်က အထက(၅) ကကျောင်းသားတွေ။ အလောင်းတွေတော့ အိမ်ပြန်သယ်လာပြီ” လို့ ခေတ္တရာမြို့သစ်မှာနေထိုင်တဲ့အမျိုးသမီးတဦးက ပြောပါတယ်။

သေဆုံးခဲ့တဲ့ ကျောင်းသား ၂ ဦးကို မြို့ခံပရဟိတအသင်းတွေက ၂ နာရီနီးပါးကြာအောင် ရှာဖွေခဲ့ကြပြီး ညနေ ၆ နာရီခွဲမှာ တွေ့ရှိခဲ့လို့ ဆေးရုံကြီးကိုပို့ဆောင်ပေးခဲ့တယ်လို့ ပရဟိတအသင်းတွေက ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။

“သေတဲ့ကလေးနှစ်ယောက်ကအိမ်ချင်းကပ်ပဲ၊ ခြေရင်း၊ ခေါင်းရင်းနှစ်လောင်းလုံး ပြင်ထားတယ်။ စိတ်မကောင်းစရာပဲ” လို့ ခေတ္တရာမြို့သစ်မှာနေထိုင်တဲ့အမျိုးသမီးက ဆက်ပြောပါတယ်။

သေဆုံးခဲ့တဲ့ ကျောင်းသား ၂ ဦးရဲ့ စျာပနကိုတော့ မနက်ဖန်မှာ မီးသင်္ဂြိုဟ်မယ်လို့ ပြောပါတယ်။

အဲဒီနေရာမှာပဲ လွန်ခဲ့တဲ့ ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလ ၃၁ ရက်နေ့က လူငယ် ၃ ဦး ရေကူးကြတာမှာ ၂ ဦးရေနစ်သေဆုံးခဲ့ပါသေးတယ်။

ဓါတ်ပုံ – မြန်မာနိုင်ငံလူမှုကယ်ဆယ်ရေးအဖွဲ့ပရဟိတပါရမီ – (ပြည်)

ရေစကြို၊ ဧပြီ ၂၄၊ ၂၀၂၃။

မကွေးတိုင်း၊ ရေစကြို မြို့မရဲစခန်းကို ဒေသခံကာကွယ်ရေးတပ်တွေက ဧပြီလ ၂၃ ရက် မနေ့ကနေ့လည် ၁ နာရီလောက်မှာ ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်ခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။

ရဲအင်အား ၃၀ နီးပါးရှိနေတဲ့ အဲ့ဒီစခန်းကို ၄၀ မမ နဲ့ ၂ ချက်တိုက်ခိုက်ခဲ့ရာ စခန်းတွင်းကလည်း ပြန်လည်ပစ်ခတ်တာတွေရှိခဲ့တာလို့ ရေစကြို ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့၊ မိုးကြိုးတပ်ခွဲမှ ရဲဘော်တဦးက ပြောပါတယ်။

“၁ လုံးက ပင်မဆောင်ပေါ်ကျပြီး၊ နောက် ၁ လုံးကတော့ ရဲစခန်းဝန်းထဲကို ကျတယ်။ သူတို့ဘက်ကလည်း လက်နက်ငယ်တွေနဲ့ ရမ်းသမ်းပြီးတော့ ပြန်ပစ်တယ်။ ရဲစခန်းထဲမှာ ဘယ်လောက်ထိခိုက်သွားလဲဆိုတာတော့ မသိရသေးဘူး။ ကျနော်တို့ဘက်ကတော့ အထိအခိုက်မရှိ ပြန်ဆုတ်ခွာလာနိုင်ခဲ့တယ်” လို့ ပြောပါတယ်။

ရေစကြိုမြို့ တောင်ဘက် ၆ မိုင်ခန့်အကွာရှိ ကမ်ဘဲ့ကျေးရွာကို စစ်တပ်က ဧပြီလ ၂၃ ရက်မနေ့က မနက်ပိုင်းမှာတင် စစ်ကြောင်းထိုးနေတဲ့အတွက် စစ်ကောင်စီလက်အောက်ခံဖြစ်တဲ့ အဆိုပါရဲစခန်းကို တိုက်ခိုက်တာလို့ ဆိုပါတယ်။

“ကမ်ဘဲ့ရွာထဲဝင်ပြီးတော့ ရေခဲသေတ္တာတွေ တီဗီတွေနဲ့ တခြားပစ္စည်းတွေကို ဖောကားပေါ်တင်ပြီး ယူသွားကြတယ်။ အနီးအနားရွာက လူတွေလည်း နီးစပ်ရာရွာတွေကို ပြေးကြရတာပေါ့။ စစ်တပ် စစ်ကြောင်းထိုးရင် အဲ့ဒီစခန်းက ရဲတွေလည်း လိုက်လေ့ရှိတယ်။ အခု ပါမပါတော့ မသိရသေးဘူး” လို့ အထက်ပါ ရဲဘော်က ဆက်ပြောပါတယ်။

၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလ ၃၁ ရက် မနက်ပိုင်းကလည်း ရေစကြို ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့က ရေစကြိုမြို့နယ်၊ ပခန်းကြီးရဲစခန်းကို ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့လို့ ရဲမေ ၁ ဦး သေဆုံးခဲ့ပါသေးတယ်။

စာတည်း – လင်း