မြေလတ်အသံ၊ ဇွန် ၁၃၊ ၂၀၂၅။

အကျဥ်းထောင်တွင်းဆေးဝါးမလုံလောက်တာကြောင့် ၅ လအတွင်း နိုင်ငံရေးအကျဥ်းသူ/သား ၁၀ ဦးသေဆုံးခဲ့တယ်လို့ မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာနိုင်ငံရေးအကျဥ်းသားများကွန်ရက်-PPNM ဆီက သိရပါတယ်။

ဒီအရေအတွက်ဟာ ၂၀၂၅၊ ဇန်နဝါရီလကနေ ဇွန် ၁ ရက်အထိ PPNM ကပြုစုထားတဲ့ အချက်အလက်မှတ်တမ်းဖြစ်ပြီး အိုးဘိုထောင်မှ ၄ ဦး၊ သာယာဝတီထောင်မှ ၂ ဦး၊ ဒိုက်ဦးထောင်မှ ၂ ဦး၊ ကသာထောင်မှ ၁ ဦး၊ မြောင်းမြထောင်မှ ၁ ဦးတို့ဖြစ်ပါတယ်။

“အကျဥ်းထောင်တွေ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုလုံလောက်စွာမရရှိလို့ ကျဆုံးရသူ ၁၀ ဦးရှိပါတယ်။ ဒီအထဲမှာတော့ နိုင်ငံရေးအကျဥ်းသူ ၁ ဦးနဲ့ကျန်တာကတော့ နိုင်ငံရေးအကျဥ်းသား ၉ ဦး ဖြစ်ပါတယ်”လို့ မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာနိုင်ငံရေးအကျဥ်းသားများကွန်ရက် (PPNM) မှ ဦးဆောင်ကော်မတီဝင် ကိုသိုက်ထွန်းဦးကပြောပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့ မေ ၂၃ ရက်ကလည်း သာယာဝတီအကျဥ်းထောင်မှာ ထောင်ဒဏ် ၁၀ နှစ် ချမှတ်ခံထားရတဲ့ နိုင်ငံရေးအကျဥ်းသား ဦးကျော်စိုး(ခ)ဦးဇော်မှာ ဆေးဝါးစောင့်ရှောက်မှု လုံလောက်စွာမရရှိတာကြောင့် နှလုံးရောဂါ၊ သွေးတိုးရောဂါဝေဒနာတို့နဲ့သေဆုံးခဲ့ရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

“ကိုကျော်စိုးက ထောင်မှာရောဂါဝေဒနာခံစားခဲ့ရတာ တော်တော်ကြာပြီ။ သူ့ဆီကိုအိမ်ကနေပို့တဲ့ဆေးတွေဆိုလို့ရှိရင် ပုံမှန်အားဖြင့်ကမရောက်တာများတယ်။ ရောက်တယ် ဆိုလို့ရှိရင်လည်း အဖြတ်ခံရတာများတယ်။ အချိန်မီမရောက်ဖြစ်တာတွေလည်း များတယ်။ အဲ့တာတွေကြောင့် ကျဆုံးခဲ့ရတာဖြစ်တယ်”လို့ PPNM မှရုံးတာဝန်ခံ လင်း ကပြောပါတယ်။

ဦးကျော်စိုးမှာ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၁၊ နိုဝင်ဘာ ၁၀ ရက်က လှည်းကူးမြို့နယ်၊ လှည်းကူးမြို့မရဲစခန်းမှာ ပုဒ်မ ၅၀(ဈ)နဲ့ ဖမ်းဆီးတရားစွဲဆိုခံခဲ့ရတာဖြစ်ပါတယ်။

ဦးကျော်စိုးအပါအဝင် အထက်ပါသေဆုံးသူ ၁၀ ဦးဟာ ဆီးကျောက်ရောဂါ၊ နှလုံးဖောက်တာ၊ အစာအိမ်ရောင်ရောဂါ၊ သွေးတိုး၊ ဆီးချို၊ နှလုံး၊ အသည်းရောဂါ၊ အနာကြီးရောဂါ၊ လည်ချောင်း ကင်ဆာ၊ ဦးနှောက်သွေးကြောပြတ်ရောဂါ၊ အတက်ရောဂါတို့နဲ့ သေဆုံးသူခဲ့ရတာ ဖြစ်တယ်လို့ PPNM ရဲ့မှတ်တမ်းအရသိရပါတယ်။

ဒါ့အပြင် ၎င်းတို့ထဲမှာ ၅၁ (ဂ)၊ ၅၂ (ခ)၊ ၂၃ (က)၊ ၅၀၅ (က)၊ ၁၉ (စ)၊ ၁၂၄ (က)၊ ၅၂ (က)၊ ၅၀ (ည)၊ ၄၉၊ ၅၂ (က၊ခ) စတဲ့ပုဒ်မတွေနဲ့ ထောင်ဒဏ်အသီးသီးချမှတ်ခံထားရသူတွေလည်းပါဝင်ပါတယ်လို့ သိရပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၁၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်ကနေ ၂၀၂၅၊ ဇွန် ၁၂ ရက်အထိ စစ်ကောင်စီနဲ့ ၎င်းတို့ရဲ့ လက်ပါးစေတွေကြောင့် သေဆုံးခဲ့ရတဲ့ ဒီမိုကရေစီရေးလှုပ်ရှားသူတွေနဲ့ ပြည်သူစုစုပေါင်းမှာ ၆,၇၉၅ ဦး ရှိခဲ့တယ်လို့ နိုင်ငံရေးအကျဥ်းသားများကူညီစောင့်ရှောက်ရေးအသင်း – AAPPက ထုတ်ပြန်ပါတယ်။

ဒါ့အပြင် အာဏာသိမ်းဖြစ်စဥ်နဲ့ပတ်သက်ပြီး ဖမ်းဆီးခံခဲ့ရသူ စုစုပေါင်း ၂၉,၂၇၂ဦးရှိပြီး အဲဒီထဲကမှ ၂၂,၁၂၀ ဦးမှာ ထိန်းသိမ်းခံနေရဆဲဖြစ်ကာ ထိန်းသိမ်းခံနေရသူတွေအနက်မှ ၁၀,၈၂၇ ဦးမှာ ထောင်ဒဏ်ချမှတ်ခံထားရတယ်လို့ AAPP ကဆိုထားပါတယ်။

စာတည်း – လင်း

မကွေး၊ မေ ၂၇၊ ၂၀၂၅။

မကွေးအကျဥ်းထောင်မှာ နိုင်ငံရေးအကျဥ်းသား ၂ ဦး သေနတ်ပစ်ခံရပြီးသေဆုံးခဲ့အပြင် နောက်ထပ် နိုင်/ကျဥ်း ၂၀၀ ကျော်ကိုလည်း တိုက်ပိတ်ထားတယ်လို့ မေ ၂၇ ရက်မှာ မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ နိုင်ငံရေးအကျဥ်းသားများကွန်ရက် – PPNM က ထုတ်ပြန်ပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့ဧပြီ ၁၃ ရက်ညနေ ၆ နာရီအချိန်က ထောင်ပြင်ပမှာ စစ်ကောင်စီတပ်နဲ့ တော်လှန်တပ်ဖွဲ့တွေ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးနောက် ထောင်အာဏာပိုင်တွေနဲ့ နိုင်ငံရေးအကျဥ်းသားတွေကြား အချင်းများပြီး နှစ်ဘက်ထိတွေ့မှုဖြစ်ပွားချိန် အာဏာပိုင်တွေကသေနတ်နဲ့ပစ်ခတ်ခဲ့ရာ နိုင်/ကျဥ်း စောရွှေအောင် အပါအဝင် ၂ ဦးသေဆုံးခဲ့ပြီး ဦးဝင်းဝင်းနဲ့ ကိုဖြိုးအပါအဝင် ၂၀၀ ဦးကျော်ကိုလည်း မေ ၂၇ ရက်ဒီနေ့အထိ တိုက်ပိတ်ဒဏ်ခတ်ထားတာလို့ ဆိုပါတယ်။

“သေဆုံးမှုအပေါ် ကျူးလွန်ခဲ့တဲ့သူတွေကို အခုအချိန်ထိ အရေးယူမှုမရှိသေးဘူး။ နောက်ဆက်တွဲအနေနဲ့ ဒီလိုမျိုးဖြစ်စဥ်မှာ ပါဝင်ခဲ့တယ်လို့ သူတို့သတ်မှတ်ထားတဲ့သူတွေကို ခေါ်ယူစစ်ဆေးမေးမြန်းတာ၊ တိုက်ပိတ်အပြစ်ဒဏ်ပေးတာ”လို့ PPNM ဦးဆောင်ကော်မတီဝင် ကိုသိုက်ထွန်းဦးက ပြောပါတယ်။

ဒါ့အပြင် အခန်း ၁ ခန်းမှာ ၃ ဦးကနေ ၇ ဦးလောက်ထိ တိုက်ပိတ်ပြီး ပြစ်ဒဏ်ပေးတာတွေလည်းရှိတယ်လို့ သူကဆက်ပြောပါတယ်။

“အဲလိုအခန်းတွေမှာ လူ ၃ ယောက်ကနေ ၅ ယောက်လောက်ထိတိုက်ပိတ်လို့ရတယ်။ တကယ်တော့ လူ ၃ယောက်လာက်ဆိုရင် ကျပ်ကျပ်ညပ်ညပ်ဖြစ်နေပေမယ့် တိုက်ပိတ်ပြစ်ဒဏ်ပေးတဲ့အခါမှာ တခန်းကို ၃ ဦး ကနေ ၅ ဦးအထိ အခန်းတခန်းတည်းမှာ ပိတ်လှောင်ထားတာရှိတယ်။ပြီးတော့ တခန်းမှာ ၅ ဦးကနေ ၇ ဦးအထိလည်း တိုက်ပိတ်လေ့ရှိပါတယ်”လို့ သူကဆိုပါတယ်။

ထောင်အာဏာပိုင်တွေက အဆိုပါတိုက်ပွဲဖြစ်ပွားတဲ့ကိစ္စမှာ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတွေပါဝင်ကြောင်း စွပ်စွဲပြီး နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသား ၄၀၀ ကျော်ကို မြေမြင်ပေါ်မှာ ဝမ်းလျားမှောက်ခိုင်းကာ ရိုက်နှက်ခဲ့တာကြောင့် နိုင်/ကျဥ်းတွေမှာ ခါး၊ ခြေထောက်နဲ့ တင်ပါးတွေမှာ ရိုက်နှက်ခံရတဲ့ ဒဏ်ရာတွေနဲ့ သေနတ်ဒဏ်ရာတွေရရှိခဲ့ကြတယ်လို့ ကိုသိုက်ထွန်းဦးကဆိုပါတယ်။

ဒါ့အပြင် သေနတ်ပစ်ပြီး ရိုက်နှက်မှုပြုလုပ်မှုကြောင့် ဒဏ်ရာရရှိခဲ့တဲ့ နိုင်/ကျဥ်းတွေကို တိုက်ပိတ်ထားတဲ့အပြင် ဆေးကုသခွင့်၊ မိသားစုဝင်တွေက ထောင်ဝင်စာတွေ့ခွင့်၊ ထောင်ဝင်စာပါဆယ်ပို့ခွင့်တို့ကိုပါ တပြိုင်နက် ပိတ်ပင်ခဲ့တယ်လို့ ကိုသိုက်ထွန်းဦးက ဆက်ပြောပါတယ်။

မကွေးထောင်ပြင်ပတိုက်ပွဲဖြစ်စဉ်ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ ဧပြီ ၁၃ ရက်ကစတင်ပြီး မေ ၂၇ ရက်လက်ရှိအချိန်အထိ အကျဉ်းထောင်ရှိ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားတွေမှာ ရေသန့်တွေမရရှိဘဲ သောက်ရေတွေကိုသာ ဈေးကြီးပေးဝယ်နေကြရကာ အခန်းတွင်းမှ အိမ်သာရေတွေနဲ့သာ ရေချိုးနေကြရတယ်လို့ PPNM ရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်မှာဖော်ပြပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများကွန်ရက် – PPNM အနေနဲ့ အထက်ပါဖြစ်စဥ်ကို စုံစမ်းမှုများပြုလုပ်ကာ ကျူးလွန်သူတွေကို ဖော်ထုတ်သွားမှာဖြစ်ပြီး၊ အရေးယူမှုတွေကိုလည်း လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သွားမှာဖြစ်တယ်လို့ အသိပေးလိုက်ပါတယ်။

စာတည်း – လင်း