ပဲခူး၊ ဇူလိုင် ၁၂၊ ၂၀၂၄။

ပဲခူးတိုင်းအနောက်ခြမ်း၊ ပန်းတောင်းမြို့နယ်ထဲက သရဲတန်းကျေးရွာရဲ့ အနောက်ဘက် မိုင် ၄၀ ခန့်မှာရှိတဲ့ ဒေသအခေါ် မသုန်တောင်ပေါ်ကနေ ကျွန်းနဲ့ ပျဥ်းကတိုးအပါအဝင်သစ်မာတွေကို သစ်မှောင်ခိုသမားတွေက ခိုးထုတ်နေကြတယ်လို့ ဒေသခံတွေထံက သိရပါတယ်။

ကျွန်းနဲ့သစ်မာတွေကို ရေလမ်း၊ကုန်းလမ်းနဲ့ခိုးထုတ်နေပြီး အဲ့ဒီလိုသစ်ခိုးထုတ်တာကို ဒေသအခြေစိုက် စစ်တပ်၊ရဲနဲ့ဌာနဆိုင်ရာ တွေက ငွေကျပ်သိန်းချီလိုင်းကြေးယူကာ ခိုးထုတ်ခွင့်ပြုထားတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

” ခုလိုမိုးအခါမှာတော့ သရဲတန်းချောင်းဖျားကနေ သစ်ဖောင်နဲ့ ခိုးထုတ်တယ်။ နွေဆိုရင်တော့ ကားတွေ တက်လို့ရတယ်။ ဖောကားပေါ့၊ အဲဒါမျိုး ထုတ်နေကြတာ။ ပထမတုန်းက ခုလောက်များများ မထုတ်ရဲဘူးလေ။ အဖမ်းအစီးကရှိတယ်။ ခုက စစ်တပ်နဲ့ ရဲ၊ သစ်တော ပေးရနေတော့ ပေါ်ပေါ်တင်တင်ပဲလုပ်နေကြတာ” လို့ သရဲတန်းဒေသခံတဦးက မြေလတ်အသံ ကို ပြောပါတယ်။

သရဲတန်းချောင်းဟာ ဧရာဝတီမြစ်ထဲကိုစီးဝင်တဲ့အတွက် တောင်ပေါ်က ခိုးထုတ်လာတဲ့သစ်တွေကို ဧရာဝတီမြစ်ဝမှာ ရေမြှုပ်ဝှက်ထားကြသလို တချို့ကလည်း မြစ်ကြောင်းအတိုင်း ဖောင်ဖွဲ့ပြီး ဧရာဝတီတိုင်းအတွင်းကို သယ်ဆောင်သွားကြတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

တချို့ကလည်း ပုသိမ်-မုံရွာကားလမ်းကို အသုံးပြုပြီး ကားမျိုးစုံနဲ့သယ်ယူတာ အခြားဒေသတွေမှာ ပြန်လည် ရောင်းချကြတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။

မသုန်တောင်ခြေကနေ သစ်တွေဝှက်တဲ့မြစ်ဝအထိဆိုရင် ကျွန်း ၅တန်ပါ သစ်ဖောင်တစီးကို စစ်တပ်၊ ရဲ၊ သစ်တော၊ အုပ်ချုပ်ရေးမှူးစတဲ့အဖွဲ့ပေါင်းစုံအတွက် ကျပ် ၅ သိန်းနီးပါးပေးရတယ်လို့ သရဲတန်းကျေးရွာဒေသခံတဦးက ပြောပါတယ်။

ပန်းတောင်းမြို့နယ်ထဲက မသုန်တောင်ဟာ ရခိုင်ရိုးမနဲ့လည်း ဆက်စပ်ပြီး အဲ့ဒီမြေဧရိယာဟာ ကပစ ၁၆ စစ်တပ်ပိုင်အဖြစ် သိမ်းယူခံထားရတဲ့ မြေဧရိယာအများဆုံးနေရာတခုလည်းဖြစ်ပါတယ်။

စာတည်း – လင်းဇေ

ပဲခူး၊ ဇူလိုင် ၁၁၊ ၂၀၂၄။

မိုးခေါင်နေတာကြောင့် မကွေးတိုင်း၊ နတ်မောက်မြို့နယ်ထဲက ကျေးရွာတွေမှာ မိုးနှမ်းစိုက်ခင်းတွေ ပျက်စီးမှုတွေနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရတယ်လို့ ဒေသခံတွေထံက သိရပါတယ်။

နတ်မောက်မြို့နယ်အတွင်းရှိ ညောင်ကျပ်ပင်၊ တမလန်းပင်၊ ပိတောက်ငုတ်၊ ကြာကန်၊ ကြူချောင်း စတဲ့ကျေးရွာတွေမှာ မိုးခေါင်နေတာကြောင့် မိုးနှမ်းစိုက်ခင်းတွေ ပျက်စီးနေတယ်လို့ နှမ်းစိုက်တောင်သူတွေက ပြောပါတယ်။

“မကွေးအရှေ့ဘက်ခြမ်းက အကုန်နီးပါးပဲ။ ခန့်မှန်ဧက သောင်းကျော်မယ်။ ပထမပိုင်းတော့ မိုးကရွာတယ်လေ။ နှမ်းတွေ အပွင့်ကပ်၊ အပင်လုပ်မဲ့အချိန်ရောက်မှ မိုးက ပြတ်တာ၊ လေမိုးခေါင်တာပေါ့။ အခုတော့ နှမ်းစိုက်တောင်သူတွေ အကုန်အခက်အခဲတွေ့ကုန်ပြီပေါ့။” လို့ နတ်မောက်ဒေသခံ နှမ်းစိုက်တောင်သူတဦးက ပြောပါတယ်။

မိုးရေမရတာကြောင့် နှမ်းပင်တွေဟာ ရေငတ်ပြီး တဖြည်းဖြည်းသေကုန်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ငွေကြေးတတ်နိုင်သူတွေကတော့ လုပ်သားငှားပြီး ဆေးဖြန်းပုံးတွေနဲ့ ရေဖြန်းတာတွေ လုပ်ဆောင်ကြတယ်ဆိုပါတယ်။

နှမ်းတဧကစိုက်ပျိုးစရိတ်ဟာ မြေဩဇာ၊ လုပ်သားခအပါအဝင် ကျပ် ၆ သိန်းမှ ၇ သိန်းအထက်မှာရှိတယ်လို့ နှမ်းစိုက်တောင်သူတဦးက ပြောပါတယ်။

နတ်မောက်မြို့နယ်ထဲက တောင်သူအများစုဟာ နှမ်း၊ မြေပဲကို အဓိက စိုက်ပျိုးပြီ သီးညှပ်အဖြစ် ပဲစဉ်းငုံကိုလည်း စိုက်ပျိုးလုပ်ကိုင်လေ့ရှိကြပါတယ်။

နှမ်းတွေကို အခုလိုမိုးရာသီနဲ့ ဆောင်းကာလတွေမှာ မကွေး၊ စစ်ကိုင်း၊ ပဲခူးနဲ့ ဧရာတီမြောက်ပိုင်းဒေသတွေမှာ အများဆုံးစိုက်ပျိုးကြပြီး ဆီအဖြစ်ထုတ်လုပ်တာ၊ နှမ်းကြော်အဖြစ် ထုတ်လုပ်တာအပြင် သွားရည်စာမျိုးစုံအတွက်လည်း ထုတ်လုပ်ကြပါတယ်။

နှမ်းစေ့ကို ပြည်တွင်းစျေးကွက်တွေအပြင် နိုင်ငံခြားကိုလည်းတင်ပို့ရောင်းချကြပြီး ၂၀၂၄ ခုနှစ်အတွင်း နှမ်းအမျိုးအစားပေါ်မူတည်ပြီး နှမ်းတတင်းကို ၉၀,၀၀၀ ကျပ်နဲ့ ၁၅၀,၀၀၀ ကျပ်ကြား အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ခဲ့ကြတယ်လို့ သိရပါတယ်။

စာတည်း – လင်းဇေ