ရွှေကျင်၊ ဇူလိုင် ၂၈၊ ၂၀၂၅။

ပဲခူးတိုင်း၊ ရွှေကျင်မြို့နယ်နဲ့ ညောင်လေးပင်မြို့နယ်မှာ မြစ်ရေတက်လို့ လူဦးရေသောင်းချီ ရေဘေးသင့်နေပြီး ကူညီကယ်ဆယ်ရေးနဲ့ ရိက္ခာတွေလိုအပ်နေတယ်လို့ ဒေသခံတွေဆီက သိရပါတယ်။

ဇူလိုင် ၂၇ ရက် ညပိုင်းမှာ ရွှေကျင်မြစ်ရေမြင့်တက်လာတာကြောင့် မြို့ရဲ့ စိုးရိမ်ရေမှတ် ၇၀၀ စင်တီမီတာရဲ့အထက် ၈၃၀ စင်တီမီတာအထိ ရောက်ရှိလာတဲ့အတွက် မြို့ပေါ်ရပ်ကွက် ၈ ခုနဲ့ အနီးအနားကျေးရွာ ၂၀ ခန့် ရေနစ်မြုပ်နေတာလို့ဆိုပါတယ်။

“အခြေနေက တော်တော်ဆိုးနေပြီ။ ရပ်သစ်မီးပွိုင့်ကနေတောက်လျှောက် မုခ်ဦးထိ ကျောက်တိုင်နား ထိက သွားလို့မရဘူး။ ခါးလောက်ရှိတယ်။ အကုန်လုံးမြုပ်ကုန်ပြီ။ ပြောင်းကုန်ပြီ။ ဘုန်းကြီးကျောင်း၊ ကျောင်းတွေကို ပြောင်းကုန်ပြီ။ ကယ်ဆယ်ရေးစခန်းတော့ မတွေ့ဘူး။ ကိုယ့်ဟာကိုယ်ပြောင်း ဘာကယ်ဆယ်ရေးမှ မရှိဘူး။”လို့ ရွှေကျင်မြို့ခံတဦးက ပြောပါတယ်။

ရွှေကျင်မြစ်ရေတက်နေလို့ ရွှေကျင်မြို့ပေါ်ရပ်ကွက်တွေဖြစ်တဲ့ ညောင်ဝိုင်း၊ တရုတ်တန်း၊ ဖွဲကုန်း၊ ပန်းဘဲတန်း၊ မကျည်းတန်း၊ ဇီးတော၊ ပျဥ်းမပင်အောက်ခြမ်းအပါအဝင် ရပ်ကွက် ၈ ခုနဲ့ ကျေးရွာ ၂၀ လောက်မှာ အနိမ့်ပိုင်းတွေမှာရေအမြင့် ၈ ပေလောက်ထိတက်နေပြီး အမြင့်နေရာမှာ ၂ ပေကျော်ထိ တက်နေတယ်လို့ဆိုပါတယ်။

ရွှေကျင်မြို့နယ်အတွင်း ရေဘေးသင့်ပြည်သူ ၂၀,၀၀၀ ကျော်ရှိနိုင်ပြီး နေအိမ်တွေမှာ နေထိုင်လို့ မရတော့တဲ့သူတွေက ဘေးတွဲဆိုင်ကယ်၊ ဆိုင်ကယ်၊ ကားတွေနဲ့ ကုန်းမြင့်ပိုင်းတွေကို ပြောင်းရွှေ့နေကြတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

အလားတူ ညောင်လေးပင်မြို့နယ်၊ မဒေါက်မြို့နဲ့ အနီးအနားကျေးရွာတွေမှာလည်း ဇူလိုင် ၂၀ ရက်ကစပြီး စစ်တောင်းမြစ်ရေမြင့်တက်နေရာမှ ဇူလိုင် ၂၈ ရက်မနက်မှာ မဒေါက်မြို့ရဲ့ စိုးရိမ်ရေမှတ် ၁၀၇၀ စင်တီမီတာကို ကျော်လွန်လာပြီး ၁၂၂၇ စင်တီမီတာအထိ ရောက်ရှိလာတာကြောင့် မဒေါက်မြို့ပေါ်ရပ်ကွက် ၁၀ ရပ်ကွက်နဲ့ ဘုရားစု၊ အင်းဂပလိပ်၊ ညောင်ပင်ပေါက်၊ အင်းချောင်၊ ဖိုးကုန်း၊ ဇာပြတ်၊ သောင်ကြီး၊ ရေပေါ်သောင်အပါအဝင် ကျေးရွာပေါင်း ၁၀ ရွာကျော် ရေနစ်မြုပ်နေပြီး လူဦးရေ ၅,၀၀၀ ထက်မနည်း ရေဘေးသင့်နေကြရပါတယ်။

“ဒီနေ့ပိုဆိုးတယ်။ ကျနော်အိမ်အမြင့်တောင် မီးဖိုဆင့်မြုပ်ပြီး အိမ်မအတွက် ၁ ပေခွဲလောက်ပဲ လိုတော့တယ်။ ရေက ဒီမနက်ကို ၁ ပေခွဲလောက် ထပ်တက်လာတော့ လက်ရှိဆိုရင်တော့ မဒေါက်မြို့ရဲ့ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက်ရေမြုပ်သွားပြီ။ အချို့နေရာက တာကျိုးထားပြီး ရေမြုပ်နေတော့ အနိမ့်ပိုင်းတွေက တော်တော်ဆိုးတယ်။” လို့ မဒေါက်မြို့ခံတဦးက ပြောပါတယ်။

ယနေ့မနက်မှာ မဒေါက်မြို့ရဲ့ အနိမ့်ပိုင်းတွေမှာရေက ၈ ပေကျော်ထိရှိနေပြီး အမြင့်ပိုင်းတွေမှာ ၃ ပေလောက်ရှိနေကာ ကယ်ဆယ်ရေးစခန်းဖွင့်ထားတာမရှိသလို အနိမ့်ပိုင်းနေအိမ်တွေမှာ နေထိုင်လို့မရတဲ့သူတွေက ကုန်းမြင့်ပိုင်းတွေကို ကိုယ်တိုင်ပြောင်းရွှေ့နေကြရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

ရေဘေးသင့်ပြည်သူတွေအတွက် ရေသန့်၊ အစားအသောက်တွေနဲ့ ရွှေ့ပြောင်းဖို့ အကူအညီတွေလိုအပ်နေကာ မဒေါက်-ရွှေကျင်၊ မဒေါက်-ညောင်လေးပင်လမ်းပိုင်လည်း ရေနစ်မြုပ်နေပြီး ကားတွေသွားလာလို့မရတော့တာကြောင့် စက်လှေတွေနဲ့သာ သွားလာနေရတယ်လို့ သိရပါတယ်။

စာတည်း – လင်း၊ တည်းဖြတ် – M⁩

ဆားလင်းကြီး၊ ဇူလိုင် ၁၇၊ ၂၀၂၅။

ချင်းတွင်းမြစ်ရေကြီးမှုကြောင့် စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ဆားလင်းကြီးမြို့နယ်အတွင်းရှိ ကျေးရွာနေအိမ်တွေထဲ ရေဝင်ရောက်နေတာ ၁ ပတ်ဝန်းကျင်ရှိလာတဲ့အတွက် ဒေသခံတွေမှာ စားနပ်ရိက္ခာနဲ့သောက်သုံးရေတွေ လိုအပ်လာနေတယ်လို့ ဒေသခံတွေဆီက သိရပါတယ်။

ဇူလိုင်လဆန်းကစကာ မိုးအဆက်မပြတ်ရွာသွန်းတဲ့အတွက် ချင်းတွင်းမြစ်ရေတိုးလာရာက ဇူလိုင် ၁၂ ရက်မှာ စိုးရိမ်ရေမှတ်အထက် ၁ ပေခန့်မြင့်တက်လာပြီးနောက် လက်ရှိ ၁ ပတ်ခန့်ကြာမှာ ကျေးရွာနေအိမ်တွေအတွင်း ရေအမြင့် ၂ ပေမှ ၃ ပေကျော်အထိ ရေဝင်ရောက်နေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

“ရွာထဲကိုစဝင်တာက ဇူလိုင်လ ၁၂ ရက်ကစဝင်တာ ၁၃ ရက်နေ့မှာ နေအိမ်အများစု ရေဝင်လာပြီ။ စစ်ကိုင်းတိုင်းအထက်ပိုင်းမှာ မိုးကြီးနေသ၍ နေအိမ်ထဲရေထွက်သေးမှာမဟုတ်ဘူး”လို့ နေအိမ်အတွင်းရေဝင်ရောက်နေတဲ့ဒေသခံတဦးက မြေလတ်အသံကိုပြောပါတယ်။

လက်ရှိမှာ ဆားလင်းကြီးမြို့နယ်အပိုင် ချင်းတွင်းမြစ်ကမ်းဘေးက ပလောင်၊ ညောင်ပင်ကြီး၊ ကုတို့ကုန်း၊ လက်ပံတောင်း၊ ရွှေလှေ၊ ပေါင်းဝ ကျေးရွာတွေမှာရေကြီးနေသလို မုံရွာမြို့နယ်အပိုင်က ကျွန်းကြီး၊ ချမ်းသာကျွန်းစတဲ့ ကျေးရွာတွေမှာလည်း ရေဝင်ရောက်နေပြီလို့ သိရပါတယ်။

ချင်းတွင်းမြစ်ရေကြီးမှုကြောင့် ဆားလင်းကြီးမြို့နယ်က ပြည်သူ ၂,၅၀၀ ကျော်ရေဘေးသင့်နေပြီး ခုလိုရေဝင်ရောက်တာ ရက်ကြာလာတဲ့အတွက် ဒေသခံတွေမှာ ချက်ပြုတ်စားသောက်ဖို့အပြင် စားနပ်ရိက္ခာနဲ့ သောက်ရေရရှိဖို့ ခက်ခဲလာနေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

“မြစ်ရေတက်လာတော့ ထင်းမီးနဲ့ ထမင်းဟင်းချက်ဖို့ခက်လာတယ်၊ သောက်ရေအတွက်ခက်လာတယ်၊ ကျိုချက်သောက်ဖို့လည်း အခက်တွေ့လာတယ်”လို့ ဒေသခံတဦးက မြေလတ်အသံကိုပြောပါတယ်။

စစ်အာဏာမသိမ်းခင်က အလားတူမြစ်ရေကြီးပြီး ရေဘေးဒုက္ခကြုံရင် ပရဟိတအဖွဲ့တွေနဲ့ အစိုးရအဖွဲ့အစည်းတွေက လာရောက်ကူညီတာရှိပေမယ့် လက်ရှိမှာတော့ကူညီသူမရှိသလောက်ရှားပါးကာ လတ်တလောရေတက်နေတဲ့ရက်တွေအတွင်း ကူညီပေးသူမရှိသေးဘဲ ရှိတဲ့ရိက္ခာနဲ့ပဲ စားသောက်နေရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

လက်ရှိမှာ အဆိုပါကျေးရွာတွေက ဒေသခံတွေအနေနဲ့နေရပ်ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်တာမျိုးမရှိသေးဘဲ ဒီအခြေအနေထက်ပိုပြီးမြစ်ရေကြီးလာရင်တော့ အရေးကြီးစားသောက်စရာနဲ့ စာရွက်စာတန်းတွေယူဆောင်ပြီး ကုန်းမြင့်ရာနေရာတွေနဲ့ ဆားလင်းကြီး-ညောင်ပင်ကြီးလမ်းပိုင်းပေါ်ကို ရွှေ့ပြောင်းကြရမယ်လို့ သိရပါတယ်။

စာတည်း – လင်း၊ တည်းဖြတ် – M

အုတ်ဖို၊ ဇွန် ၅၊ ၂၀၂၅။

မိုးအဆက်မပြတ်ရွာသွန်းခဲ့တာကြောင့် ပဲခူးတိုင်း၊ အုတ်ဖိုမြို့ပေါ်နဲ့ ကျေးရွာ ၁၇ ရွာမှာ ဇွန် ၃ ရက်က စတင်ကာ ဇွန် ၅ ရက်ဒီကနေ့အထိ ရေကြီးရေလျှံမှုတွေ ဖြစ်ပေါ်နေတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပါတယ်။

မြို့ပေါ်ရှိ မိုးညိုတန်း၊ ကျောင်းကြီးတန်း၊ လျှပ်စစ်ကွက်သစ်၊ မြို့မရပ်ကွပ်၊ အုတ်ဖိုတာဆုံ၊ သရက်ပင်ဆိပ်အပြင် တမြို့လုံးနီးပါးမှာ ရေ ၂ ပေကျော်နစ်မြုပ်နေတာလို့ဆိုပါတယ်။

“မိုးဆက်တိုက်ရွာလို့။ မေ ၂၆ ရက်ကစရွာတာ ဇွန် ၂ ရက်အထိ သည်းသည်းမည်းမည်းကိုရွာတာပါ။ မနေ့(ဇွန် ၃) ကနဲ့ ခုနေ့ (ဇွန် ၄) တော့မိုးမရွာတော့ပေမယ့်ရေကပြန်မကျသွားဘူး။ စျေးကတော့ပိတ်ထားရတယ်”လို့ မြို့ခံအမျိုးသားတဦးက ပြောပါတယ်။

ဒါ့အပြင် အုတ်ဖိုမြို့နယ်ထဲက ဥသျှစ်ကုန်း၊ ကြက်တိုက်ရွာ၊ မကျည်းပင်၊ဆီမီးတောက်ကုန်း၊ ချောင်းနား၊ ဂွေးချောင်း၊ ဆပ်ပုတ်၊ လူအိုစု၊ ထူးကုန်း၊ ထူးချောင်း၊ တော်တနီကုန်း၊ တပ်ဆွဲ၊ သရက်ကုန်း၊ ညောင်နီကုန်း၊ ဆနွန်းကုန်း၊ ထောက်ကြံ့ကွင်း၊ မယ်ဇလီတန်း စတဲ့ကျေးရွာတွေမှာလည်း ရေကြီးနေတာ လို့ဆိုပါတယ်။

အခုလိုရေနစ်မြုပ်နေတာကြောင့် မြို့ပေါ်ရှိ မြို့မစျေးနဲ့ စျေးဆိုင်တန်းတွေပိတ်ထားရသလို ကျေးရွာတွေဘက်မှာတော့ အစေ့ချစိုက်ပျိုးထားတဲ့ စပါးခင်းတွေပျက်စီးနေပြီး ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုအခြေအနေတွေကိုတော့ ရေပြန်ကျမှပဲ ခန့်မှန်းသိရမှာလို့ လယ်သမားတွေနဲ့နီးစပ်တဲ့ တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်တဦးက ပြောပါတယ်။

ဇွန် ၁ ရက်ကစလို့ ၅ ရက်ဒီကနေ့အထိ အုတ်ဖိုမြို့နယ်မှာ စစ်ကောင်စီတပ်က စစ်ကြောင်းထိုးလှုပ်ရှာလာတာမရှိသေးတာကြောင့် တိုက်ပွဲအခြေအနေကတော့ ငြိမ်သက်နေတယ်လို့သိရပါတယ်။

တည်းဖြတ် – HP

စစ်ကိုင်း၊ ဇူလိုင် ၁၂၊ ၂၀၂၄။

စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ မုံရွာမြို့နယ်၊ ချင်းတွင်းမြစ်ရေကြီးမှုဒဏ်ကိုခံနေရတဲ့ ဒေသခံပြည်သူ ၃၀၀ ကို ဇူလိုင် ၁၁ ရက်နေ့က ထမင်းတနပ်လှူဒါန်းခဲ့တယ်လို့ မုံရွာခရိုင် တပ်ရင်း ၄၊ တပ်ခွဲ ၃၊ Monywa Nightking အဖွဲ့ဆီက သိရပါတယ်။

မုံရွာမြို့နယ်မှာ ဇူလိုင် ၇ ရက်ကစပြီး ချင်းတွင်းမြစ်ရေတက်ရာကနေတဆင့် ရွာပေါင်း ၂၀ ကျော် ရေဘေးသင့်ခဲ့ရတာဖြစ်ပြီး Monywa Nightking အဖွဲ့နဲ့ နီးစပ်တဲ့ ရွာကရေဘေးသင့် ပြည်သူ ၃၀၀ အတွက် ညစာ ကြက်ဥကြော်၊ ပဲတီချဥ်၊ ပဲငပိငရုပ်သီးကြော်နဲ့ ထမင်းတနပ်လှူဒါန်းခဲ့တာလို့ ဆိုပါတယ်။

လှူဒါန်းရာမှာ Monywa Nightking အဖွဲ့က ဆန် ၂ အိတ်မတည်ပေးခဲ့ပြီး ပြည်သူလှူဒါန်းငွေနဲ့ စုစုပေါင်း ၄၈၇၆၀၀ ကျပ်ဖိုးလှူဒါန်းခဲ့တာလို့ မုံရွာခရိုင် တပ်ရင်း ၄၊ တပ်ခွဲ ၃၊ Monywa Nightking တပ်ခွဲမှူး ဗိုလ်ငယ်လေးက ပြောပါတယ်။

ဒါ့အပြင် ဇူလိုင် ၁၂ ရက် ဒီနေ့မှာလည်း ရေထပ်တက်နေတာကြောင့် တပ်ဖွဲ့ရန်ပုံငွေနဲ့ ပြည်သူလှူဒါန်းငွေစုပေါင်းကာ ညစာအတွက်လှူဒါန်းပေးသွားမယ်လို့လည်း ဆိုပါတယ်။

မုံရွာမြို့မှာ ၅ နှစ်ကျော်အကြာ ရေကြီးရေလျှံတာမဖြစ်ခဲ့ဘဲ ယခုနှစ်မှသာ မိုးရွာသွန်းတာမျိုးမရှိဘဲ ချင်းတွင်းမြစ်ရေတက်လာပြီး ရေကြီးရေလျှံဖြစ်နေတာလို့လည်း ဆိုပါတယ်။

ဇူလိုင် ၇ ရက်ကစပြီးချင်းတွင်းမြစ်ရေမြင့်တက်လာမှုကြောင့် မုံရွာမြို့တောင်ဘက်နဲ့ မြောက်ဘက် ချင်းတွင်းမြစ်အနီးတဝိုက်က ကျေးရွာ ၄၀ ခန့် ရေဘေးသင့်နေကြတယ်လို့လည်း သိရပါတယ်။

စာတည်း – နွေဦးငြိမ်းချမ်း၊ တည်းဖြတ် – HP