သဘာဝဘေးအန္တရာယ်

ရေတာရှည်၊ စက်တင်ဘာ ၇၊ ၂၀၂၅။

ပဲခူးတိုင်း၊ ရေတာရှည်မြို့နယ်၊ အနောက်တောင်ဘက် ၉ မိုင်ခန့်အကွာမှာ ဗဟိုပြုပြီး ပြင်းအား ၄.၉ ရစ်(ခ်)တာစကေးရှိ ငလျင်လှုပ်ခတ်သွားတယ်လို့ မိုးလေဝသနဲ့ဇလဗေဒညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာနရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်အရ သိရပါတယ်။

စက်တင်ဘာ ၇ ရက် ဒီမနက် ၉ နာရီ ၄၇ မိနစ်ခန့်မှာမြေအောက်အနက် ၁၀ ကီလိုမီတာမှာ ဗဟိုပြုပြီးလှုပ်ခတ်သွားတာလို့ ဆိုပါတယ်။

“အနက်တိမ်တော့ လှုပ်ရှားမှုသိသိသာသာခံစားရတယ်။ လှုပ်တာကတော့ခဏပဲ။ ၄ စက္ကန့်လောက်ရှိမယ်။ ပျက်စီးမှုတော့မရှိနိုင်ဘူး။ အထပ်မြင့်မှ မရှိတာကိုး။ ရေတာရှည်အနီး လှုပ်တဲ့နေရာကလည်း ရွာတွေဆိုတော့။ “လို့ တောင်ငူအခြေစိုက်လူမှုကူညီရေးအသင်းဝင်တဦးက ပြောပါတယ်။

ငလျင်လှုပ်ခတ်တာကို တောင်ငူ၊ ရေတာရှည်၊ နေပြည်တော်၊ အုတ်တွင်းနဲ့ဖြူးမြို့နယ်ရှိ ဒေသခံတွေ ခံစားသိရှိလိုက်ကြရတယ်လို့ လူမှုကွန်ယက်စာမျက်နှာပေါ်မှာ ရေးသားထားကြပါတယ်။

“လှုပ်တာတော့သိလိုက်တယ်။ ငလျင်ဆို လန့်နေတာ။ ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုတော့ မရှိဘူး။ အလွန်ဆုံး ၈ စက္ကန့်လောက်တော့ခံစားရတယ်။ ဝုန်းဒိုင်းပဲ”လို့ ရေတာရှည်မြို့ခံတဦးက ပြောပါတယ်။

အဆိုပါငလျင်လှုပ်ခတ်မှုနဲ့ပတ်သက်ပြီး ပျက်စီးမှုရှိ၊ မရှိကိုတော့ မြေလတ်အသံက ဆက်လက်စုံစမ်းနေပါတယ်။

စက်တင်ဘာ ၅ ရက်ကလည်း မတ္တရာမြို့ရဲ့အရှေ့မြောက်ဘက် ၉ မိုင်ခန့်အကွာ မြေအောက်အနက် ၁၀ ကီလိုမီတာကနေ ပြင်းအား ၃. ၅ ရစ်(ခ်)တာစကေးရှိ ငလျင်လှုပ်ခတ်သွားပါသေးတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံမှာ မတ် ၂၈ ရက် လှုပ်ခတ်ခဲ့တဲ့ ငလျင်ကြီးအပြီး ဒီကနေ့အထိ နောက်ဆက်တွဲငလျင်အကြိမ်ရေ ၂၂၉ ကြိမ်လှုပ်ခတ်ခဲ့တယ်လို့ မိုးလေဝသနဲ့ဇလဗေဒညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာနရဲ့ထုတ်ပြန်ချက်အရ သိရပါတယ်။

စာတည်း – လင်း

တောင်ငူ၊ ဩဂုတ် ၃၁၊ ၂၀၂၅။

စစ်တောင်းမြစ်ရေဟာ စိုးရိမ်ရေမှတ်အထက် ထပ်မံရောက်ရှိလာတာကြောင့် ပဲခူးတိုင်း၊ တောင်ငူမြို့နယ်ရှိ အနိမ့်ပိုင်းကျေးရွာတွေနဲ့ရပ်ကွက်တွေက လူဦးရေ ၁,၀၀၀ ဝန်းကျင် နေအိမ်တွေကနေ ရွှေ့ပြောင်းနေရတယ်လို့ လူမှုကူညီရေးအသင်းတွေဆီက သိရပါတယ်။

ဩဂုတ် ၃၀ ရက်မှာ မိုးသည်းထန်စွာရွာတာကြောင့် စစ်တောင်းမြစ်ရေဟာ စိုးရိမ်ရေမှတ် ၆၀၀ စင်တီမီတာအထက် ၂၅ စင်တီမီတာမြင့်တက်လာခဲ့ပြီး ဩဂုတ် ၃၁ ရက်မနက်မှာ စိုးရိမ်ရေမှတ်အထက် ၄၃ စင်တီမီတာထိတိုးလာတဲ့အတွက် ဒီမနက်မှာ စတင်ရွှေ့ပြောင်းနေရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

“ရေက များလာတယ်ပြောရမယ်။ နီးစပ်ရာနေရာတွေမှာတော့ ရွှေ့ပြောင်းနေရတယ်။ အိမ်ထောင်စုကတော့ ရာဂဏန်းလောက်တော့ ရွှေ့နေရတယ်။ ရေဝင်တာ ရွာ ၂၀ လောက်တော့ရှိမယ်။ ရေကတော့ ညကထက်တော့ များလာတယ်။ “လို့ လူမှုကူညီရေးအသင်း တာဝန်ရှိသူတဦးက ပြောပါတယ်။

လက်ရှိအချိန်ထိ မိုးလည်းဆက်ရွာနေပြီး မြစ်ရေဆက်တိုးနိုင်တဲ့ အခြေအနေရှိနေတာကြောင့် ရေကို ဆက်လက်စောင့်ကြည့်နေရကာ မြစ်ရေထပ်တိုးလာပါက ပြောင်းရွှေ့ရမယ့်အိမ်ထောင်စုတွေလည်း ပိုများလာနိုင်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

ကမ်းနီ၊ မြစ်ကြီးပေါက်၊ ရှမ်းစု၊ သဖန်းပင်၊ ဇီးဖြူပင်၊ ကြက်လျှာစွန်း၊ သဖန်းပင်၊ ဒိုင်နယ်၊ ဒိုးသောင်၊ ကယားပြုံးချောင်း၊ သရက်တော၊ ရှမ်းဝါးတီရွာတွေအပါအဝင် ရပ်ကွက်ကျေးရွာ ၂၀ ခန့်မှာ ရေဝင်နေပြီး အနိမ့်ပိုင်းတွေမှာ ရေအမြင့် ၄ ပေကျော်ထိရှိနေတယ်လို့ သိရပါတယ်။

လက်ရှိမှာ တောင်ငူမြို့နယ်အတွင်း ကယ်ဆယ်ရေးစခန်း ၂၀ ကျော်ဖွင့်လှစ်ထားပြီး ဒေသခံတွေကတော့ နီးစပ်ရာကုန်းမြင့်တွေနဲ့ အဆိုပါကယ်ဆယ်ရေးစခန်းတွေမှာလည်း လာရောက်နေထိုင်နေကြကာ စားနပ်ရိက္ခာတွေတော့ လိုအပ်နေတယ်လို့ လူမှုကူညီရေးအသင်းတာဝန်ရှိသူတဦးက ပြောပါတယ်။

တောင်ငူမြို့နယ်မှာ ယခုအကြိမ်ရေကြီးတာက စတုတ္ထအကြိမ်မြောက်ဖြစ်ပြီး ဩဂုတ်လ ပထမအပတ်အတွင်းမှာ တတိယအကြိမ်၊ ဇူလိုင်လအတွင်းမှာ ဒုတိယအကြိမ်နဲ့ ဇွန်လ တတိယအပတ်မှာ ပထမအကြိမ်ရေကြီးမှုဖြစ်ပေါခဲ့ပြီး လူဦးရေ ၂၀,၀၀၀ နီးပါး ရွှေ့ပြောင်းရတာတွေ ရှိခဲ့ပါတယ်။

စာတည်း – လင်း

မြေလတ်အသံ၊ ဩဂုတ် ၂၇၊ ၂၀၂၅ ။

နေပြည်တော်ကောင်စီနယ်မြေ ဇေယျာသီရိနဲ့ တပ်ကုန်းမြို့နယ်အနိမ့်ပိုင်းနေရာတွေမှာ ရေကြီး၊ ရေလျှံနေပြီး ဇေယျာသီရိနဲ့ပုဗ္ဗသီရိအကြား ရန်ကုန်-မန္တလေးလမ်းဟောင်းနေရာတချို့လည်း ရေကျော်နေတယ်လို့ ဒေသလူမှုကူညီရေးအသင်းဝင်တွေထံက သိရပါတယ်။

ဩဂုတ် ၂၆ ရက် ယမန်နေ့ညပိုင်းကစပြီး မိုးသည်းထန်စွာရွာတာကြောင့် နဝင်းချောင်း၊ ဆင်သေချောင်းတွေကနေ ရေမြင့်တက်လာပြီး ဇေယျာသီရိနဲ့ တပ်ကုန်းမြို့နယ်တွေအတွင်း ရေဝင်ရောက်လာတာလို့ဆိုပါတယ်။

” ချောင်းရေမြင့်တက်လာပြီးတော့ ချောင်းနှုတ်ခမ်းတွေကျော်ပြီးတော့ ရေကြီးတာ။ လမ်းဟောင်းပေါ်မှာ ကားတွေ​တော့ လောလောဆယ်သွားလို့ရသေးတယ်။ လမ်းပေါ်မှာတော့ ပေနဲ့မရှိသေးဘူး။ အတွင်းပိုင်းတွေမှာတော့ရေမြုပ်လို့ လူရွှေ့ရတာတွေရှိတယ်။ မိုးဆက်ရွာနေတော့ ရေထပ်တက်နိုင်သေးတယ်”လို့ ဒေသလူမှုကူညီရေးအသင်းတာဝန်ရှိသူတဦးက မြေလတ်အသံကို ပြောပါတယ်။

ရေအခြေအနေကို လူမှုကူညီရေးအသင်းတွေနဲ့ မီးသတ်တပ်ဖွဲ့အပါအဝင် ကူညီကယ်ဆယ်ရေးလုပ်ဆောင်နေသူတွေက အသင့်အနေထားနဲ့စောင့်ကြည့်​နေကြပြီးရွှေ့ပြောင်းသင့်သူတွေကိုလည်း ရွှေ့ပြောင်းပေးတာတွေပြုလုပ်နေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

လက်ရှိမှာ ဇေယျာသီရိနဲ့တပ်ကုန်းမြို့နယ်ထဲက အနိမ်ပိုင်းဒေသတွေဖြစ်တဲ့ ဂျိုင့်အင်း၊ ညောင်ပင်သာ၊ မကျီးစု၊ ညောင်ကိုင်း၊ ရွေးစု(မြောက်)၊ ဖောင်းတော၊ ချောင်းခွကျေးရွာတွေမှာ ရေအမြင့် ၃ ပေကျော်ထိရှိနေလို့ အိမ်ထောင်စု ၄၀ ထက်မနည်းကို ရွှေ့ပြောင်းပေးထားရပြီး ပင်လောင်းလမ်းဆုံ ရန်ကုန်-မန္တလေးကားလမ်းပေါ်မှာ ရေအမြင့် ၁ ပေနီးပါးရှိနေတယ်လို့ သိရပါတယ်။

တောင်တရုတ်ပင်လယ်မှာဖြစ်ပေါ်တဲ့ တိုင်းဖွန်းမုန်တိုင်း “ကဂျိကိ”အရှိန်ကြောင့် ဩဂုတ် ၂၅ ရက် ကနေ ၂၉ ရက်အထိ နေပြည်တော်အပါဝင် မြန်မာနိုင်ငံတိုင်းနဲ့ပြည်နယ်အနှံ့အပြားမှာ မိုးသည်းထန်စွာရွာသွန်းနိုင်ပြီး ရုတ်တရက်ရေကြီးတာနဲ့ မြေပြိုတာတွေ ဖြစ်လာနိုင်တယ်လို့ မိုးဇလဌာနက သတိပေးထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။

ပြီးခဲ့တဲ့နှစ် စက်တင်ဘာလ ရာဂီမုန်တိုင်းတိုက်ခတ်ခဲ့ချိန်မှာလည်း နေပြည်တော်နယ်မြေ ၅ မြို့နယ်မှာ ရေကြီး၊ရေလျှံဖြစ်လို့ ပြည်သူ ၁၉ ဦးထက်မနည်းသေဆုံးခဲ့သလို ကျေးရွာပေါင်း ၁၀၀ ကျော်ရေနစ်မြုပ်ခဲ့ပြီး လူဦးရေ ၃ သိန်းနီးပါး ရေဘးသင့်ခဲ့ရတယ်လို့ သိရပါတယ်။

စာတည်း – ဟိန်းစံ

မြေလတ်အသံ၊ ဩဂုတ်၂၁၊ ၂၀၂၅။

မန္တလေးမြို့မှာ ငလျင်ဒဏ်သင့် အဆောက်အဦတွေ ဖြိုချနေစဉ်မှာပဲ ပုသိမ်ကြီးမြို့နယ်အနီးကို အခြေပြုပြီး အင်အား ၃.၄ အဆင့်ရှိ မြေငလျင် ၁ ခု လှုပ်ခတ်သွားတယ်လို့ ဒေသခံတွေဆီက သိရပါတယ်။

ဩဂုတ်၂၁ရက် ဒီနေ့ နေ့လယ် ၂ နာရီ ၂၃ မိနစ်မှာ ပုသိမ်ကြီးမြို့ရဲ့ မြောက်ဘက် ၇ မိုင်အကွာကို ဗဟိုပြုပြီးအင်အား ၃.၄ အဆင့်ရှိ ငလျင် ၁ ခုထပ်မံလှုပ်ခတ်ခဲ့တာလို့ သိရပါတယ်။

“ငြိမ်နေတာကြာပြီ။ အခု အသံကြီးအရင်လာပြီး တချက်ထဲ အုံးခနဲ ဆောင့်လှုပ်သွားတာ။ အပျက်အစီးတော့ မရှိဘူး။ အချိန်သာ ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ကြာရင်တော့ အပျက်အစီးရှိနိုင်တယ်”လို့ မြို့ခံတဦးက ပြောပါတယ်။

မတ်၂၈ ရက်က လူဦးရေထောင်နဲ့ချီ သေဆုံးခဲ့တဲ့ ငလျင်ကြီးအပြီးမှာ ပြိုပျက်ခဲ့တဲ့ အဆောက်အဦတွေကို မန္တလေးမြို့‌‌မှာ ဖြိုချနေစဉ် ယခုလိုငလျင်တွေထပ်လှုပ်တာလို့ ဆိုပါတယ်။

မန္တလေးမြို့က SKY Villa ကွန်ဒိုမှာလည်း ယခုအထိ ရုပ်အလောင်းထုတ်ယူလို့မပြီးသေးဘဲ စုစုပေါင်းရုပ်‌‌အ လောင်း ၁၈၀ နီးပါးထုတ်ယူထားနိုင်ပြီလို့ သိရပါတယ်။

အလကားတူ မြို့တွင်းက ဟိုတယ်တွေနဲ့ နေအိမ်တချို့လည်း ဖြိုဖျက်နေဆဲဖြစ်ပြီး ဒီနေ့လည်း လမ်းတွေ ပိတ်ကာ အဆောင်အဦတွေဖြိုချနေဆဲဖြစ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။

မနေ့ကလည်း ရန်ကုန်မြို့မှာ ငလျင်ငယ်တချို့လှုပ်ခတ်ခဲ့လို့ မြို့ခံတွေ ထိတ်လန့်နေကြတယ်လို့သိရပါတယ်။

သတင်း – မြတ်

တောင်ငူ၊ ဩဂုတ် ၉၊ ၂၀၂၅။

စစ်တောင်းမြစ်ရေ စိုးရိမ်ရေမှတ်ကျော်လို့ ပဲခူးတိုင်း၊ တောင်ငူနဲ့ အုတ်တွင်းမြို့နယ်တွေမှာ ရေပြန်ကြီးနေပြီး ဒေသခံတွေလည်း အရေးပေါ်ရွှေ့ပြောင်းဖို့ပြင်ဆင်ထားတယ်လို့ ဒေသခံလူမှုကူညီရေးအသင်းတွေဆီက သိရပါတယ်။

သြဂုတ် ၈ ရက်စပြီး စစ်တောင်းမြစ်ရေပြန်တက်လာတာကြောင့် တောင်ငူမြို့ပေါ်ရပ်ကွက်တွေနဲ့ကျေးရွာ ၈ ခုနဲ့ အုတ်တွင်းမြို့နယ်က ကျေးရွာ ၉ ခုမှာ ရေပြန်ကြီးနေတာလို့ ဆိုပါတယ်။

“မြစ်ရေပြန်တက်တော့ အရင်ကလည်း ရေတက်ထားတဲ့အခံလေးတွေရှိတော့ နည်းနည်းလေးတော့ များမယ်။ နည်းနည်းလေး ဂရုစိုက်ရတယ်။ ကြီးကြီးမားမားကြီး အန္တရာယ်တော့မရှိပါဘူး။ သောက်သုံးရေ ပြတ်လပ်တာတော့ရှိမယ်။ “လို့ ကူညီကယ်ဆယ်ရေးလုပ်ဆောင်ပေးနေသူတဦးက ပြောပါတယ်။

ဇူလိုင် ၂၇ ရက်ညပိုင်းကစတင်ကာ သြဂုတ် ၁ ရက်အထိ စစ်တောင်းမြစ်ရေဟာ တောင်ငူမြို့ရဲ့ စိုးရိမ်ရေမှတ် ၆၀၀ စင်တီမီတာအထက်ရောက်ခဲ့ပြီးနောက် ဩဂုတ် ၈ ရက်မှာ စိုးရိမ်ရေမှတ် ၆၀၀ စင်တီမီတာအောက် ၅၉၆ စင်တီမီတာအထိ ကျဆင်းသွားခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။

ဩဂုတ် ၉ ရက်မနက်မှာတော့ စိုးရိမ်ရေမှတ် ၆၀၀ စင်တီမီတာအထက် ၆၁၀ စင်တီမီတာထိ ပြန်ရောက်လာတယ်လို့ မိုးလေဝသနဲ့ဇလဗေဒညွှန်ကြားမှု ဦးစီးဌာနရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်အရ သိရပါတယ်။

တောင်ငူမြို့မှာ အမှတ် ၈၊ ၉၊ ၁၀ရပ်ကွက်၊ အလယ်ကျွန်း၊ ပြသောင်၊ တဖန်းပင်၊ မလွှပင်၊ ကျွန်းတောနဲ့ အုတ်တွင်းမြို့နယ်အတွင်းမှာ ကြက်လျှာ၊ ခေါင်ရမ်း၊ ဝက်ကြီး၊ မြင်းစု၊ သာဂရ၊ ခပေါင်းတိုက်ရွာတွေ အပါအဝင် ကျေးရွာ ၉ ရွာမှာ ရေပြန်ဝင်နေပြီး အနိမ့်ပိုင်းတွေမှာ ရေ ၄ ပေခန့် မြင့်တင်လာတယ်လို့ အထက်ပါကူညီလုပ်ဆောင်ပေးနေသူက ပြောပါတယ်။

ရေပြန်တက်နေလို့ အုတ်တွင်းနဲ့တောင်ငူမှာ ရေဘေးရှောင်နေရသူ ၁,၀၀၀ ဝန်းကျင်ရှိနေပြီး ရေတွင်း ရေကန်တွေမှာ ရေပြည့်နေတာကြောင့် ရေသုံးစွဲမှုခက်ခဲတဲ့အတွက် သောက်သုံးရေနဲ့ ရိက္ခာခြောက်တွေ လိုအပ်နေတယ်လို့ သိရပါတယ်။

ရေဘေးသင့်ဒေသတွေမှာ ဒေသလူမှုကူညီရေးအသင်းတွေနဲ့ မီးသတ်၊ ဌာနဆိုင်ရာအချို့ အရေးပေါ်ရွှေ့ပြောင်းဖို့ စက်လှေတွေပြင်ဆင်ထားပြီး လိုအပ်ပါကကူညီကယ်ဆယ်ရေးလုပ်ဆောင်ဖို့ ပြင်ဆင်ထား တာရှိတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

ဇူလိုင်နောက်ဆုံးပတ်ကနေ ဩဂုတ်လပထမပတ်အတွင်း ရေကြီးခဲ့တာကြောင့် အုတ်တွင်းနဲ့ တောင်ငူရှိ ရပ်ကွက်ကျေးရွာ ၃၅ ခုထက်မနည်းက လူဦးရေ ၂သောင်း ကျော်ရေဘေးသင့်ခဲ့ရတယ်လို့ သိရပါတယ်။

စာတည်း – လင်း

မြေလတ်အသံ၊ ဇူလိုင် ၂၉၊ ၂၀၂၅။

စစ်တောင်းမြစ်ရေတက်လာလို့ ပဲခူးတိုင်း၊ တောင်ငူ၊ ထန်းတပင်၊ အုတ်တွင်းနဲ့ ညောင်လေးပင်မြို့နယ်တွေက ကျေးရွာ/ရပ်ကွက် ၇၀ ထက်မနည်းမှာ ရေကြီး၊ ရေလျှံတာတွေ ဖြစ်နေတယ်လို့ ကူညီကယ်ဆယ်ရေးလုပ်ဆောင်ပေးနေတဲ့ ဒေသခံလူမှုကူညီရေးအဖွဲ့တွေထံက သိရပါတယ်။

ဇူလိုင် ၂၇ ရက် ညပိုင်းကစတင်ပြီး စစ်တောင်းမြစ်ရေဟာ တောင်ငူမြို့ရဲ့ စိုးရိမ်ရေမှတ် ၆၀၀ စင်တီမီတာအထက်ကို ရောက်ရှိလာတာကြောင့် စစ်တောင်းမြစ်တလျှောက်ကျေးရွာတွေမှာ ရေအမြင့် ၄ ပေ ကျော်အထိ ရေဝင်ရောက်နေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

စစ်တောင်းမြစ်ရေကြီးလို့ အုတ်တွင်းမြို့နယ် ကြက်လျှာ၊ ခေါင်ရမ်း၊ ဝက်ကြီး၊ မြင်းစု၊ သာဂရ၊ ခပေါင်းတိုက်၊ ဇီးဖြူပင်အထက်၊ ဇီးဖြူပင်အောက်၊ ဇီးဖြူပင်လယ်၊ အုန်းပင်၊ ဂျိုးပင်သောင်၊ မအူပင်၊ ပဲကြီးခုံ၊ ဇီးဖြူသောင်ရွာမ၊ အောင်သာ၊ ကန်သာရွာတွေအပါ ၂၅ ရွာခန့်၊ ထန်းတပင်မြို့နယ်ထဲက မိုးမခ၊ သရက်ပင်၊ ပျဥ်းမပင်၊ ဗြက်ကလေး၊ ဒိုးဆိပ်၊ ဂွေးကုန်း၊ ရေကျော်၊ ရေအိုးစင်ရွာတွေအပါ ၁၅ ရွာခန့်၊ တောင်ငူမြို့ပေါ် ရပ်ကွက် ၃ ခု၊ တဖန်းပင်၊ ဒိုင်နယ်၊ ဒိုးသောင်၊ ကယားပြုံးချောင်း၊ သရက်တော၊ ရှမ်းဝါးတီအပါ ကျေးရွာ/ရပ်ကွက် ၁၀ ခုထက်မနည်း၊ မဒေါက်မြို့ပေါ်ရပ်ကွက် ၁၀ ခုနဲ့ ဘုရားစု၊ အင်းဂပလိပ်၊ ညောင်ပင်ပေါက်၊ အင်းချောင်၊ ဖိုးကုန်း၊ ဇာပြတ်၊ သောင်ကြီး၊ ရေပေါ်သောင်အပါ ၁၀ ရွာကျော် စုစုပေါင်း ကျေးရွာ/ရပ်ကွက် ၇၀ ကျော်မှာ ရေဝင်ရောက်နစ်မြုပ်နေပြီး အများစုက စစ်တောင်းမြစ်ကမ်းဘေးကျေးရွာတွေဖြစ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။

” ရေအခြေနေက မြစ်ကမ်းဘေးတွေကတော့ ရေကြီးနေတုန်းဘဲ။ ရေစီးအားက အဲ့လောက်မပြင်းဘူး။ ရေကတအိအိတက်နေတာ။ အခုလည်းတက်နေတယ်။ စင်တီမီတာလောက်တက်တယ်။ ငြိမ့်ငြိမ့်လေး တက်နေတာ။ စစ်တောင်းမြစ်ရဲ့ရေစီးပုံစံအတိုင်းဘဲရှိတယ်။ စစ်တောင်းမြစ်တကြော ကမ်းနားတလျှောက် ၂၅ ရွာလောက်ရှိမယ်။ မြို့တွင်းကတော့ ရေကြီးတာမရှိသေးဘူး”လို့ အုတ်တွင်းမြို့ လူမှူကူညီရေးအဖွဲ့ဝင်တဦးက မြေလတ်အသံကို ပြောပါတယ်။

ရေဝင်ရောက်နေတဲ့ ကျေးရွာတွေမှာ ဆက်လက်နေထိုင်လို့မရတဲ့ ဒေသခံတွေက ရွေ့ပြောင်းနေကြပြီး အများစုကတော့ မပြောင်းရွေ့ကြသေးဘဲ အခြေအနေကို စောင့်ကြည့်နေကြတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

” ရွေ့ပြောင်းတာကနည်းတယ်။ လူတွေကခက်တယ်။ ပြောင်းချင်တဲ့သူလည်းရှိ မပြောင်းချင်တဲ့သူလည်းရှိတယ်။ လှေရောက်တယ်။ မပြောင်းဘူး။ ခဏနေကြတော့ လာပြန်ခေါ်ပါအုန်းလုပ်တယ်။ တက္ကစီလို လုပ်နေတယ် “လို့ အထက်ပါလူမှုကူညီရေးအသင်းဝင်က ပြောပါတယ်။

တောင်ငူမြို့ပေါ်မှာ ရေဘေးကယ်ဆယ်ရေးစခန်း ၉ ခုဖွင့်ထားပြီး ကျန်မြို့နယ်တွေမှာတော့ ရေဘေးကယ်ဆယ်ရေးစခန်းဖွင့်ထားတာမျိုးမရှိသေးဘဲ နီးစပ်ရာအမြင့်ပိုင်းတွေမှာ ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်ကြတယ်လို့ သိရပါတယ်။

တောင်ငူမြို့ရေဘေးကယ်ဆယ်ရေးစခန်းတွေကို ဇူလိုင် ၂၈ ရက်ကစတင်ဖွင့်လှစ်ထားကာ ရွှေဆံတော်ဘုရား၊ TTC ကျောင်းဟောင်း၊ မြတ်စောညီနောင်ဘုရားနေရာတွေအပါအဝင် ၉ နေရာ ဖွင့်ထားတယ်လို့ သိရပါတယ်။

ရေဘေးသင့်ဒေသခံစာရင်းကိုတော့ ကောက်ယူနိုင်တာမရှိသေးဘဲ လက်ရှိရေဝင်ရောက်နေတဲ့ မြို့နယ် ၄ ခုရဲ့ကျေးရွာ/ရပ်ကွက် ၇၀ကျော်မှာ လူဦးရေ ၄၀,၀၀၀ ကျော် နေထိုင်ကြပြီး မြစ်ရေဝင်ရောက်တာကြောင့် ရေတွင်း/ရေကန်တွေကနေ သောက်ရေခပ်ယူမရတော့လို့ ရေသန့်နဲ့ လတ်တလောစားသောက်လို့ရမယ့် အစားအသောက်လိုအပ်ချက်တွေလည်းရှိနေပါတယ်။

” လောလောဆယ် စိုးရိမ်ရေမှတ်က ၆၆၄ ဖြစ်သွားပြီ၊ ဒီမနက် ၉ နာရီခွဲတိုင်းတာချက်အရ။ ရေအခြေနေက မနှစ်ကလောက်တော့မဆိုးသေးဘူး။ လက်ရှိအခြေနေကတော့ အားလုံးကို ရွှေ့ပြောင်းသယ်နေတယ်။ မနေ့ကတည်းက။ ရပ်ကွက် ၈၊ ၉၊ ၁၀ မြုပ်ပြီး စုစုပေါင်းစာရင်းချုပ်တော့မရသေးဘူး”လို့ တောင်ငူဒေသခံလူမှုကူညီရေးအသင်းဝင်တဦးကပြောပါတယ်။

စစ်တောင်းမြစ်ရေတက်လို့ ဇူလိုင် ၂၈ ရက်မှာ အုတ်တွင်းမြို့နယ် မြင်းစုကျေးရွာ၊ ထန်းတပင်မြို့ပေါ် နဲ့ တောင်ငူမြို့နယ် ရှမ်းဝါးတီကျေးရွာတွေမှာ ရေစီးနဲ့မျောပါတာကြောင့် အမျိုးသား ၃ ဦးသေဆုံးထားကာ အဲ့ဒီထဲက ရုပ်အလောင်းတခုကိုဆယ်ယူရရှိထားကြောင်းသာ ကြားသိရပြီး သေဆုံးသူတွေနဲ့ပတ်သက်တဲ့ အချက်အလက်တွေကို မသိရသေးဘူးလို့ တောင်ငူကူညီရေးအသင်းဝင်က ဆိုပါတယ်။

ပဲခူးတိုင်းမှာ ပဲခူးမြို့အပါအဝင် စစ်တောင်းမြစ်ကမ်းနံဘေးကျေးရွာတွေဟာ နှစ်စဥ်လို ရေဘေးနဲ့ကြုံတွေ့ရပြီး ပြီးခဲ့တဲ့နှစ် စက်တင်ဘာလမှာလည်း ရာဂီမုန်တိုင်းအရှိန်ကြောင့် မိုးသည်းထန်စွာရွာသွန်းပြီးနောက် ပဲခူးရှေ့ခြမ်း စစ်တောင်းမြစ်ဘေးမြို့နယ်တွေမှာ ရေကြီး/ရေလျှံမှုတွေဖြစ်ကာ လူသောင်းနဲ့ချီ ရေဘေးသင့်ခဲ့တာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

စာတည်း- ဟိန်းစံ

ရွှေကျင်၊ ဇူလိုင် ၂၈၊ ၂၀၂၅။

ပဲခူးတိုင်း၊ ရွှေကျင်မြို့နယ်နဲ့ ညောင်လေးပင်မြို့နယ်မှာ မြစ်ရေတက်လို့ လူဦးရေသောင်းချီ ရေဘေးသင့်နေပြီး ကူညီကယ်ဆယ်ရေးနဲ့ ရိက္ခာတွေလိုအပ်နေတယ်လို့ ဒေသခံတွေဆီက သိရပါတယ်။

ဇူလိုင် ၂၇ ရက် ညပိုင်းမှာ ရွှေကျင်မြစ်ရေမြင့်တက်လာတာကြောင့် မြို့ရဲ့ စိုးရိမ်ရေမှတ် ၇၀၀ စင်တီမီတာရဲ့အထက် ၈၃၀ စင်တီမီတာအထိ ရောက်ရှိလာတဲ့အတွက် မြို့ပေါ်ရပ်ကွက် ၈ ခုနဲ့ အနီးအနားကျေးရွာ ၂၀ ခန့် ရေနစ်မြုပ်နေတာလို့ဆိုပါတယ်။

“အခြေနေက တော်တော်ဆိုးနေပြီ။ ရပ်သစ်မီးပွိုင့်ကနေတောက်လျှောက် မုခ်ဦးထိ ကျောက်တိုင်နား ထိက သွားလို့မရဘူး။ ခါးလောက်ရှိတယ်။ အကုန်လုံးမြုပ်ကုန်ပြီ။ ပြောင်းကုန်ပြီ။ ဘုန်းကြီးကျောင်း၊ ကျောင်းတွေကို ပြောင်းကုန်ပြီ။ ကယ်ဆယ်ရေးစခန်းတော့ မတွေ့ဘူး။ ကိုယ့်ဟာကိုယ်ပြောင်း ဘာကယ်ဆယ်ရေးမှ မရှိဘူး။”လို့ ရွှေကျင်မြို့ခံတဦးက ပြောပါတယ်။

ရွှေကျင်မြစ်ရေတက်နေလို့ ရွှေကျင်မြို့ပေါ်ရပ်ကွက်တွေဖြစ်တဲ့ ညောင်ဝိုင်း၊ တရုတ်တန်း၊ ဖွဲကုန်း၊ ပန်းဘဲတန်း၊ မကျည်းတန်း၊ ဇီးတော၊ ပျဥ်းမပင်အောက်ခြမ်းအပါအဝင် ရပ်ကွက် ၈ ခုနဲ့ ကျေးရွာ ၂၀ လောက်မှာ အနိမ့်ပိုင်းတွေမှာရေအမြင့် ၈ ပေလောက်ထိတက်နေပြီး အမြင့်နေရာမှာ ၂ ပေကျော်ထိ တက်နေတယ်လို့ဆိုပါတယ်။

ရွှေကျင်မြို့နယ်အတွင်း ရေဘေးသင့်ပြည်သူ ၂၀,၀၀၀ ကျော်ရှိနိုင်ပြီး နေအိမ်တွေမှာ နေထိုင်လို့ မရတော့တဲ့သူတွေက ဘေးတွဲဆိုင်ကယ်၊ ဆိုင်ကယ်၊ ကားတွေနဲ့ ကုန်းမြင့်ပိုင်းတွေကို ပြောင်းရွှေ့နေကြတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

အလားတူ ညောင်လေးပင်မြို့နယ်၊ မဒေါက်မြို့နဲ့ အနီးအနားကျေးရွာတွေမှာလည်း ဇူလိုင် ၂၀ ရက်ကစပြီး စစ်တောင်းမြစ်ရေမြင့်တက်နေရာမှ ဇူလိုင် ၂၈ ရက်မနက်မှာ မဒေါက်မြို့ရဲ့ စိုးရိမ်ရေမှတ် ၁၀၇၀ စင်တီမီတာကို ကျော်လွန်လာပြီး ၁၂၂၇ စင်တီမီတာအထိ ရောက်ရှိလာတာကြောင့် မဒေါက်မြို့ပေါ်ရပ်ကွက် ၁၀ ရပ်ကွက်နဲ့ ဘုရားစု၊ အင်းဂပလိပ်၊ ညောင်ပင်ပေါက်၊ အင်းချောင်၊ ဖိုးကုန်း၊ ဇာပြတ်၊ သောင်ကြီး၊ ရေပေါ်သောင်အပါအဝင် ကျေးရွာပေါင်း ၁၀ ရွာကျော် ရေနစ်မြုပ်နေပြီး လူဦးရေ ၅,၀၀၀ ထက်မနည်း ရေဘေးသင့်နေကြရပါတယ်။

“ဒီနေ့ပိုဆိုးတယ်။ ကျနော်အိမ်အမြင့်တောင် မီးဖိုဆင့်မြုပ်ပြီး အိမ်မအတွက် ၁ ပေခွဲလောက်ပဲ လိုတော့တယ်။ ရေက ဒီမနက်ကို ၁ ပေခွဲလောက် ထပ်တက်လာတော့ လက်ရှိဆိုရင်တော့ မဒေါက်မြို့ရဲ့ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက်ရေမြုပ်သွားပြီ။ အချို့နေရာက တာကျိုးထားပြီး ရေမြုပ်နေတော့ အနိမ့်ပိုင်းတွေက တော်တော်ဆိုးတယ်။” လို့ မဒေါက်မြို့ခံတဦးက ပြောပါတယ်။

ယနေ့မနက်မှာ မဒေါက်မြို့ရဲ့ အနိမ့်ပိုင်းတွေမှာရေက ၈ ပေကျော်ထိရှိနေပြီး အမြင့်ပိုင်းတွေမှာ ၃ ပေလောက်ရှိနေကာ ကယ်ဆယ်ရေးစခန်းဖွင့်ထားတာမရှိသလို အနိမ့်ပိုင်းနေအိမ်တွေမှာ နေထိုင်လို့မရတဲ့သူတွေက ကုန်းမြင့်ပိုင်းတွေကို ကိုယ်တိုင်ပြောင်းရွှေ့နေကြရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

ရေဘေးသင့်ပြည်သူတွေအတွက်လည်း ရေသန့်၊ အစားအသောက်တွေနဲ့ ရွှေ့ပြောင်းဖို့ အကူအညီတွေလိုအပ်နေကာ မဒေါက်-ရွှေကျင်၊ မဒေါက်-ညောင်လေးပင်လမ်းပိုင်လည်း ရေနစ်မြုပ်နေပြီး ကားတွေသွားလာလို့မရတော့တာကြောင့် စက်လှေတွေနဲ့သာ သွားလာနေရတယ်လို့ သိရပါတယ်။

စာတည်း – လင်း